İhracatçı Birlikleri

Etiketler :ihracatçı birlikleri,nedir,ihracaçı birliği,üyelik,genel sekreterliği,üyelik sorgulama  

AKDENİZ İHRACATÇILARI BİRLİKLERİ - AKİB - www.akib.org.tr

ANTALYA İHRACATCILARI BİRLİKLERİ – AİB -  www.aib.gov.tr

DENİZLİ TEKSTİL VE KONFEKSİYON  İHRACATÇILARI BİRLİĞİ -  www.detkib.org.tr

DOĞU ANADOLU İHRACATÇILARI BİRLİĞİ - www.daib.org.tr

DOĞU KARADENİZ İHRACATÇI BİRLİKLERİ - www.dkib.org.tr

EGE İHRACATÇILARI BİRLİĞİ -  EİB -  www.egebirlik.org.tr

İSTANBUL İHRACATÇI BİRLİKLERİ – İİB - www.iib.org.tr

İSTANBUL MADEN VE METALLER İHRACATÇI BİRLİKLERİ - www.immib.org.tr

İSTANBUL TEKSTİL VE KONFEKSİYON İHRACATÇI BİRLİKLERİ -  İTKİB -  www.itkib.org.tr

KARADENİZ FINDIK VE MAMÜLLERİ İHRACATÇI BİRLİKLERİ - www.blackseaexpunion.org

ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ – OAİ -  www.oaib.gov.tr

ULUDAĞ  İHRACATÇI BİRLİĞİ - UİB - www.uib.org.tr  

İHRACATÇI BİRLİKLERİ

• 06.06.2006 tarih ve 26910 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan İhracat Yönetmeliği'nin 4. Maddesi'nin (e) fıkrasında;

İhracatçı: "İhraç edeceği mala göre ilgili İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliğine üye olan, vergi numarasına sahip gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan ortaklıklar" olarak tanımlanmaktadır. Buna göre; fatura düzenleyebilmek için gerekli olan, Vergi Mükellefiyet kaydı yaptırılmak şartıyla, gerçek kişiler de İhracatçı Birliklerine üye olarak ihracat yapabilmektedir.

İHRACATÇI BİRLİKLERİNİN TARİHÇESİ

İhracatçı Birliklerinin kuruluşu 1930'lu yıllara dayanmaktadır. 1930 yılında yaşanan ekonomik kriz, tüm dünya ekonomilerinde olduğu gibi, iç ve dış ticaret politikalarına yönelik yasal düzenlemeleri zorunlu kılmıştır. 1936 yılında İhracatçı Birliklerinin kurulmasına imkân tanıyan ilave yasal düzenlemeler yapılmıştır. Bu yasal düzenlemeler ile ihraç ürünlerimizin daha etkili korunması, ihracat faaliyetinin, ihracat ruhsatnamesine sahip tüccarların tekeli ile yürütülmesi, amaçlanmıştır. 1939 yılında ilk İhracatçı Birliği kurulmuştur. Kuruluş amacı; Doğu illerinden Sovyetlere yapılan canlı hayvan ihracatında yaşanan fiyat rekabetinin (düşük fiyat politikası) ülke aleyhine sonuç doğurmasıdır. Gelişen dünya ekonomisi ve küreselleşmeyle paralel olarak İhracatçı Birliklerinin amaç ve görevlerinde büyük değişiklikler olmuştur.

İhracatçı Birlikleri, ihracatçıların sektörel ve/veya bölgesel olarak bir araya geldikleri, Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) şemsiyesi altında faaliyet gösteren kuruluşlar olarak ülke ekonomisinin vazgeçilmezi konumundadır.

Günümüzde, 23 değişik sektörde 61 İhracatçı Birliği, 13 Genel Sekreterlik bünyesinde faaliyet göstermekte olup, bunlara bağlı 50'ye yakın irtibat bürosu ve 2 yurt dışı temsilciliği (Brüksel, Moskova) bulunmaktadır.

İhracatçı Birliklerinin genel amacı;

- İhracatçılar arasında mesleki ahlak ve dayanışmayı sağlamak,

- Mesleki faaliyetlerini ve ilişkilerini tanzim etmek,

- İhracatçının yaşamış olduğu ekonomik ve bürokratik sorunların çözümünde yardımcı olmak, başka bir deyişle; ihracatçı ve bürokrasi arasında köprü vazifesini yerine getirmektir.

İhracatçı Birliklerinin İşleyişine İlişkin Hukuki Düzenlemeler;

- 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun,

- Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Yönetmelik,

- İdari ve Personele ilişkin Diğer Yönetmelikler

İhracatçı Birliklerinin Görev ve Faaliyetleri

- Dış ticarete ilişkin konularda çalışmalar yapmak, bu kapsamda; kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör kuruluşları ve ulusal ve uluslararası kuruluşlar nezdinde üyelerinin menfaatlerini ülke çıkarları çerçevesinde koruyucu ve geliştirici çalışmalar yapmak,

- İhracatçılar arasında mesleki ahlâk ve dayanışmayı sağlamak,

- TİM'in görüşünü ve Müsteşarlık onayını almak kaydıyla sektörü ile ilgili mevcut eğitim ve öğretim kurumlarına yardımda bulunmak, yenilerinin kurulmasına öncülük etmek ve katkıda bulunmak,

- TİM'in görüşünü ve Müsteşarlık onayını almak kaydıyla; amaç ve görevlerini gerçekleştirmeye yönelik vakıf kurmak veya kurulmuş olanlara iştirak etmek, bütçe imkânları çerçevesinde gerektiğinde mal ve hizmet almak, yaptırmak, satmak, kiralamak, rehin ve ipotek işlemleri tesis etmek ve kaldırmak, gerektiğinde iştigal sahası ile ilgili ortak hizmet verecek şirket, dernek, tesis ve işletmeler kurmak, kurulmuş olanlara iştirak etmek, laboratuar, test, muayene ve belgelendirme konularında üyelerini desteklemek, fuar, sergi ve tanıtım faaliyetlerini düzenlemek, düzenlenecek fuar ve sergilere iştirak etmek ve tanıtım faaliyetlerinde bulunmak,

- TİM tarafından verilecek dış ticarete ilişkin diğer görevleri yapmak.

- İhracatçı Birliklerinin Yerine Getirdiği Faaliyetlere Somut Örnekler

- Uluslararası fuarlarda, üye ihracatçı firmalar ile milli katılımlarda bulunmak ve firmalara teknik destek sağlamak,

- Ticaret Müşavirliklerinden gelen talepleri üyelerine bildirme,

- Sorunların çözüme kavuşturulmasını teminen, TİM, Müsteşarlık ve Ticaret Müşavirlikleri ile işbirliği içinde çalışma,

- İhracat destekleri konusunda Müsteşarlığın vermiş olduğu görevleri yerine getirme,

- Kayda bağlı ihraç malların onay işlevini yerine getirmek,

- Güncel ihracat rakamlarını kamuya duyurma,

- Ulusal ve uluslararası alanda üyelerinin ticari hak ve çıkarlarını korumak,

- Üyeleri ve Türkiye'nin menfaatleri doğrultusunda uluslararası organizasyonlarla ilişkiler tesis etmek,

- Sergi açmak ve açılan fuar ve sergilere iştirak etmek, tanıtma faaliyetlerinde bulunmak,

- Dış ticaret politikalarının geliştirilmesi konusunda Türkiye İhracatçılar Meclisine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'na destek olmak,

- TİM ve Müsteşarlığın verdiği diğer görevler (Örn: İhracat Teşviklerinde verilen yetki ve sorumluklar)

İhracatçı Birliklerinin Kuruluş Süreci ve Şartları

İhracatçı Birlikleri aynı konuda faaliyet gösteren ve

a) Tarım ile ilgili sektörlerde son iki takvim yılında ortalama yıllık ihracatı 100 milyon ABD Dolarının altında olmamak kaydıyla,

b) Sanayi ve madencilik ile ilgili sektörlerde son iki takvim yılında ortalama yıllık ihracatı 200 milyon ABD Dolarının altında olmamak kaydıyla,

ilgili sektörün son iki takvim yılındaki toplam ihracatının yüzde yirmisinin üzerinde olan en az yetmiş beş ihracatçının, ihracatlarını gümrük beyannameleri ile tevsik ederek veya resmi dış ticaret kayıtları ile teyit edilerek TİM'e yapacakları başvuruya istinaden; TİM'in teklifi, Müsteşarlığın uygun görüşü ve Bakanlık onayı ile kurulur.

Yukarıda belirtilen sektörlerin dışındaki alanlarda faaliyet gösterecek birlikler, TİM'in teklifi üzerine Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yapılacak başvurunun TİM tarafından değerlendirilmesini müteakip, Müsteşarlığın uygun görüşü ve Bakanlık onayı ile kurulur. Birlik kurmak üzere başvuran ihracatçıların gerekli performans kriterlerini yerine getirip getirmedikleri, resmi dış ticaret kayıtları ile teyit edilir. Birlik, kuruluşuna dair tebliğin Resmî Gazete'de yayımlandığı tarihte tüzel kişilik kazanır ve yetkili organların oluşması ile birlikte faaliyete geçer.

Üyelik

İhracat yapacak gerçek veya tüzel kişilerin, ihraç edecekleri malın ait olduğu sektörde faaliyet gösteren ve ticaret sicilinde kayıtlı merkez veya şube adreslerinin birinin bulunduğu en yakın birliğe üye olmaları ve Kanunda belirtilen ödemeleri zorunludur. Birliklerden birine üye olan ihracatçı diğer birliklerin iştigal alanına giren maddeleri de üyelik şartı aranmaksızın ihraç edebilir. Ancak, sadece üyesi olduğu birliğin hizmetlerinden yararlanır ve genel kuruluna katılabilir. Üzerinde ilgili İhracatçı Birliğinin onayı bulunmayan gümrük beyannameleri Gümrük İdarelerince işleme konulmaz.

- İhracatçı Birliklerinin organları

• Genel Kurul
• Yönetim Kurulu
• Denetim Kurulu
• Genel Sekreterlik

GENEL KURUL

Genel Kurul, Birlik üyelerinden oluşan ve Birliğin en yetkili organıdır.

Genel Kurulun Görevleri:

•  Birlik Yönetim ve Denetim Kurulunu seçmek,
•  Birliğin çalışma programını tespit etmek,
•  Yönetim Kurulunca hazırlanan raporu, hesapları, bütçeyi müzakere ve kabul ile yönetim kurulu ibra ve reddetmek,
•  Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.
•  Genel Kurula Katılma ve Oy Kullanma Şartları:
•  Üyelik yükümlülüklerini yerine getirmek,
•  Son iki takvim yılı içerisinde üyesi bulunduğu birliğin iştigal sahasına giren maddelerden, üyesi olduğu birlik üzerinden fiili ihracat yapmak veya ihracat kaydı ile imalat yapmak ve bu durumlarını ispat etmek.

Genel Kurul, olağan olarak her yıllın Nisan ayı içinde, yönetim kurulunun çağrısı üzerine toplanır. Ayrıca, Yönetim Kurulunun çağrısı üzerine toplanır veya genel kurula katılma hakkını haiz birlik üyelerinden en az üçte birinin yazılı isteği üzerine yönetim kurulu tarafından toplantıya çağırılır. Toplantı yeter sayısı: ilk toplantıda genel kurula katılma hakkını haiz üye sayısının yarıdan bir fazlası, müteakip toplantılarda en az 30 üyedir.

YÖNETİM KURULU

Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından, dört yıl için seçilen bir başkan ile on asil ve on yedek üyeden oluşur. İhracatçı Birliklerinin karar alıcı ve uygulayıcı organıdır.

Yönetim Kurulunun Görevleri:

• Birliğin çalışma programını uygulamak, işlerin yürütülmesi ile ilgili kararlar almak,
• Olağan ve olağanüstü genel kurul toplantılarının gündemini hazırlamak ve üyeleri toplantıya çağırmak,
• Genel kurul ve ilgili sektör kurulunca kararlaştırılan işleri yürütmek,
• Genel sekreter ve yardımcılarını atamak.

Yönetim kurulu asil (10) ve yedek (10) üyeleri, Birliğin iştigal alanına giren maddelerden, son iki takvim yılında mevzuatta belirlenen asgari tutarda ihracat ya da ihracat kaydıyla imalat gerçekleştiren üyeler arasından seçilir. Yönetim Kurulu üyelerine hizmetleri karşılığında herhangi bir ücret ödenmez.

Yönetim kurulu ayda en az bir kez toplanır. Yönetim kurulu başkanı veya yardımcılarından biri olmaksızın toplantı yapılamaz. Mazeretsiz olarak son üç toplantıya katılmayan ya da yıl içinde toplam beş toplantıya katılmayan üyenin, üyeliği kendiliğinden sona erer ve birinci yedek üye onun yerini alır. Yönetim Kurulunun toplanabilmesi için üyelerin salt çoğunluğunun hazır bulunması gerekir. Kararlar çoğunluk esasına göre alınır.

DENETİM KURULU

Denetim Kurulu, Birlik faaliyetlerini ve hesaplarını denetlemek amacıyla, dört yıl süre için Genel Kurul tarafından seçilen üç asil ve üç yedek üyeden oluşmaktadır.

Denetim Kurulunun görevleri; Mevzuat ve genel kurul kararları çerçevesinde birliklerin hesap, işlem ve faaliyetlerini devamlı ve düzenli bir şekilde denetleyip üçer aylık raporlar yayımlamak, Genel kurul toplantıları için denetim raporları hazırlamaktır.

GENEL SEKRETERLİK

Genel sekreterlik, İhracatçı Birliklerinin idari ve mali işlerinin yürütülmesi ile görevli yapılardır. Genel sekreterlik, bir genel sekreter, üçten fazla olmamak üzere yeterli sayıda genel sekreter yardımcısı ve yeterli sayıda personelden oluşur.

BİRLİKLERARASI ORTAK ÇALIŞMA İÇİN TAHSİS EDİLEN ÖZEL BİRLİK ORGANLARI

• Koordinatör Başkan, Yönetim Kurulu Başkanları tarafından müştereken yapılan çalışmalar,
• Sektör Kurulları,
• Sektör Konseyi.

Birden fazla birliğin işlerinin aynı genel sekreterlik tarafından yürütüldüğü durumlarda, ilgili birliklerin kamu kurum ve kuruluşları ile üçüncü kişiler nezdindeki ortak işlerinin yürütülmesi ve ortak temsili için yönetim kurulu başkanlarının oy çokluğuyla koordinatör başkan seçilir. Birden fazla birliğin işlerinin aynı genel sekreterlik tarafından yürütüldüğü durumlarda, ortak gider ve işlere ilişkin kararlar, yönetim kurulu başkanları tarafından müştereken alınır. İnsan Kaynakları Yönetmeliği çerçevesinde kadro tespit çalışmaları ile genel sekreter ve genel sekreter yardımcılarının atanması işlemleri, ilgili birliklerin yönetim kurullarının aldığı kararlar çerçevesinde yönetim kurulu başkanları tarafından müştereken yürütülür.

Sektör Kurulları:

Aynı sektördeki birlik yönetim kurullarının başkanları ile son iki takvim yılına göre mevzuatta belirlenen ihracat performans kriterlerini sağlayan birlik yönetim kurullarınca kendi üyeleri arasından belirlenen ilave temsilcilerden (en fazla 5 temsilci) dört yıl süre ile görev yapmak üzere ilgili sektör kurulu oluşur. Sektör kurulu, ilk toplantısında kendi üyeleri arasından başkanı ve aynı birlik yönetim kurulundan olmamak kaydıyla iki başkan yardımcısını seçer ve başkanın daveti üzerine en az üç ayda bir toplanır. Sektör kurulunun sekretarya görevini başkanın üyesi olduğu ihracatçı birliğinin faaliyetlerini yürüten genel sekreterlik yürütür.

Sektör Kurullarının Görevleri; sektörel politikaların belirlenmesi ve geliştirilmesi, ihracat, üretim, ambalaj ve kalite standartlarının uluslararası normlara göre tespiti ile Birlikler arasında uyum ve koordinasyonun sağlanması amacıyla çalışmalar yapmaktır.

Sektörler Konseyi:

Sektörler konseyi, TİM genel kurul delegesi olan sektör kurulları başkan veya başkan yardımcıları arasından, ilgili sektörün TİM genel kurulu delegeleri tarafından dört yıl için seçilecek birer asil ve birer yedek üyeden oluşur. Sektörler Konseyi, TİM yönetim kuruluna faaliyetleri ve sektörlerle ilgili tavsiyelerde bulunabilir. TİM Başkanının çağrısı üzerine en az üç ayda bir olmak üzere ve asil üyelerinin yarısından bir fazlası ile toplanır.

Sektörler Konseyinin Görevleri

• İhracat politikalarının geliştirilmesine yönelik genel ve sektörel toplantılar düzenlemek, raporlar hazırlamak, görüş ve önerilerde bulunmak,

•  İhracatla ilgili olarak gerek sektörler gerekse özel kuruluşlar arasında temas ve koordinasyonu sağlamak,
• İhracatla ilgili gelişmeleri değerlendirmek amacıyla birlikler arasında koordinasyonu sağlamak,
• Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.

İhracatçı Birliklerinin gelirleri:

İhracatçı Birliklerinin gelirleri; giriş aidatı, yıllık aidat, nispî ödeme ve diğer gelirlerdir.

Giriş aidatı:

Giriş aidatı ihracatçının Birliğe kaydı esnasında tahsil edilir. Miktarı Birlik genel kurulu tarafından belirlenir ve Müsteşarlığın onayından sonra kesinleşir.

Yıllık aidat:

Yıllık aidat, her sene Şubat ayı sonuna kadar ödenir. Miktarı Genel Kurul tarafından belirlenir ve Müsteşarlığın onayından sonra kesinleşir.

Nispi ödeme:

Nispi ödeme, Birliklerin en büyük gelir kalemini oluşturmaktadır. Nispi ödeme, ihracatı yapılan her ürünün FOB değeri üzerinden asgari on binde ikisi ile azami binde biri oranında ihracatçıdan alınan ücrettir. Nispi ödemenin oranı genel kurul kararıyla belirlenir.

Diğer Gelirler:

Üye firmalardan tahsil edilecek diğer gelirler, birlik yönetim kurulu tarafından belirlenir ve Müsteşarlığın onayından sonra kesinleşir. Bunun dışındaki diğer gelirler ise doğrudan birlik tarafından gelir kaydedilir.

Birlikler tarafından, İhracatçı Birlikleri Müşterek Hesabına, bir önceki yılın birlik gelirlerinden ayrılacak yüzde sekiz oranındaki paylar aktarılır. İhracatçı Birlikleri Müşterek Hesabından, dış ticaret hizmetleri ve altyapısının geliştirilmesi ve yürütülebilmesini teminen yapılan harcamalar karşılanır.

BİRLİĞİN TEMSİLİ

Birlik, yönetim kurulu başkanı veya yetkilendireceği başkan yardımcısı tarafından temsil edilir. Birden fazla birliğin işlerinin aynı genel sekreterlik tarafından yürütüldüğü durumlarda, ilgili birliklerin kamu kurum ve kuruluşları ile üçüncü kişiler nezdindeki ortak işlerinin yürütülmesi ve ortak temsili için yönetim kurulu başkanlarının oy çokluğuyla koordinatör başkan seçilir. Ayrıca bir koordinatör başkan yardımcısı seçilir. İlgili birliklerin temsili için Genel Sekretere de yetki verilebilir.

BİRLİĞİN SONA ERMESİ

Birlik,

•  Kuruluş amacının ortadan kalkması,
• İki takvim yılında üst üste, üyelerinin toplam ihracatının, ilgili sektörün toplam ihracatının yüzde ikisinin altında kalması,
• Genel kurula katılma hakkını haiz üye sayısının birlik kurulması için gerekli üye sayısının altına düşmesi ve bu durumun takip eden genel kurulda tekrarlanması,
• İki yıl üst üste genel kurulunu gerçekleştirememesi,

Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üçüncü yılın sonunda personel giderlerinin, gelirlerinin yüzde kırkından fazla olması veya sonraki dönemlerde iki yıl üst üste personel giderlerinin, gelirlerinin yüzde kırkından fazla olması, hallerinden birinin meydana gelmesi durumunda, TİM'in teklifi ve Müsteşarlığın uygun görüşü ile Bakanlık tarafından sona erdirilebilir.