» GÜRCİSTAN İTHALATÇI FİRMALARI

 Ambalaj Malzemeleri

Plastik ambalaj malzemeleri

Gürcistan’da ambalaj üretimi konusunda çok az üretici

bulunmaktadır. Bunların en önemlileri Caucasian PET, Kagaldi ve

Tara firmalarıdır. Son yıllarda plastik şişe üretiminde yeni yatırımlar yapılmıştır.


Söz konusu yatırımlarla bile iç üretim tüketimin çok azı karşılanabilmektedir.

Büyük oranda gıda, içecek ve hazır giyim sektörlerine hizmet eden bu sektörün,

hizmet ettiği sektörlerde yaşanan rekabetten dolayı iç piyasada ürünün üreticisi

var ise, iç piyasada üretilen ambalaj ürünleri ithal edilen ambalajlardan en az

%20 daha ucuz olduğundan iç piyasadan alım tercih edilebilmektedir.

Pazardaki en önemli ambalaj ürünü kullanıcısı olan bu sektörde yaşanacak bu

gelişme, pazara girecek firmalar ve ihracatımız için çok önemli bir gösterge

olacağı düşünülmektedir.

Elektrikli Makineler ve Kablolar

İzole edilmiş kablo ve teller

Gürcistan’da 5 adet dağıtım firması faaliyet göstermektedir. Termik

Ayrıca, enerji ve ulaşım koridoru olma niteliği taşıyan Gürcistan’ın savaş sonrası

istikrara kavuşmasıyla, Türk firmalarının başta enerji ve ulaştırma altyapı

projeleri olmak üzere, Gürcistan’ın yeniden inşasında aktif rol almaları da

mümkün olacaktır.

Gürcistan'ın ve Türkiye'nin önemli enerji açıklarının bulunduğu bir dönemde

Gürcistan nehirlerinde küçük baraj ve hidroelektrik santraller kurmak suretiyle

elektrik üretilmesi ve bu elektriğin Gürcistan'da ve Türkiye'nin Doğu

bölgelerinde kullanılması önem kazanmaktadır. Son dönemde Türk firmalarının,

Gürcistan’da bulunan su kaynaklarının hidroelektrik santralleri inşaatı yoluyla

değerlendirilmesi konusuna ilgisinde artış gözlenmektedir. Bu çerçevede, Urban

Enerji firması Paravani Nehri üzerinde hidroelektrik santrali inşaatı işini

üstlenmiştir. Ayrıca, Acar Energy 2007 firması da Acara Bölgesinde 7 noktada

hidroelektrik santrali inşaatlarına yönelik bir sözleşme imzalamıştır.

Gürcistan Hükümeti’nin Sovyetlerin dağılmasından sonra durma noktasına gelen

imalat sektörünü canlandırmaya yönelik plan ve faaliyetleri, Ağustos 2008’de

yaşanan Gürcistan-Rusya çatışmasıyla sekteye uğramışsa da, savaş sonrasında

ülkenin yeniden inşasıyla beraber belirli sektörlerin canlandırılması da

gündemdedir. Dünya Bankası Grubu’nun (International Finance Corp. – IFC)

Gürcistan’ın sektörel rekabet gücünün tespitine yönelik güncel bir çalışmasında:

Otomotiv, uçak ve demiryolu taşıtları aksam-parçaları, tıbbi cihazlar ve inşaat

malzemeleri diğer bazı imalat alanlarının yanı sıra umut vadeden ve

desteklenmesi gereken sektörler olarak belirlenmiştir. Anılan imalat sanayi

sektörlerinde kablo ve teller önemli bir girdi kalemi oluşturmaktadır.

Tüm bu gelişmeler ışığında, küresel bir kablo tedarikçisi haline gelen Türkiye’nin

kuzeydoğu komşusu olan Gürcistan’ın kablo ve teller pazarında lider ülke

konumunu sürdürmesi beklenebilir. Kasım 2008’de yürürlüğe giren Serbest

Ticaret Anlaşması’nın da bu durumu destekleyeceği açıktır. Ancak yoğun küresel

rekabet ortamında bu ülkeye yönelik faaliyetlerin hız kesmeden devam

etmesinde fayda vardır.
 

Hazır Giyim

Gürcistan’daki hazır giyim ve tekstil sanayi t-şört, iç giyim, vb. gibi ucuz ürünler

ve örme giyim, mefruşat, vb. gibi hızlı değişen moda ürünleri üzerinde

yoğunlaşmıştır.

Gürcistan ucuz işçilik, düşük elektrik, kira ve gayrimenkul bedeli, düşük vergiler,

vb. maliyet avantajları sunmaktadır. Tekstil ve hazır giyim üretiminde deneyimli

işgücüne sahip olan Gürcistan’ın diğer bir avantajı da AB pazarına yakınlığıdır.

Türk firmalarının Gürcistan’daki büyük hazır giyim alıcıları ile yakın ilişkileri vardır.

Türk tekstil firmaları hazır giyim ve ev tekstili üretimlerini Gürcistan’da yaparak

Avrupa pazarlarına doğrudan satış yapmaktadırlar. Hazır giyim üretiminde

kullanılan kumaş ve diğer girdiler Türkiye’de üretilen maliyetlerden düşük

olmadığı için bu ürünler çoğunlukla Türkiye’den ithal edilmektedir. Gürcistan

hazır giyim üretiminde kullanılmak üzere kumaş ve diğer girdiler için önemli bir

potansiyel pazar niteliğindedir.

Merkezi Hükümetin de yardımları ile Acara’daki yatırım ve projeler konusunda

bilhassa ülkemiz, Kazakistan ve Ukrayna ile faydalı ikili ilişkiler kurulmaya

çalışılmakta bu kapsamda, yerel Hükümetçe özellikle istihdam yaratıcı, emek

yoğun (tekstil gibi) sektörler ile yol, kanalizasyon ve içme suyu gibi altyapı

yatırımlarına önem verilmektedir.

Acara Bölgesi’nde sanayi sektöründeki tesisler genelde, tekstil, gıda, hurda

metalin geri dönüşümü, ilaç ve narenciye alanlarında faaliyet göstermektedirler.

Bölgede yer alan 5 tekstil fabrikası:

Batumitex Ltd: Batum şehir merkezinde yer alan eski tekstil fabrikası rehabilite

edilerek çalıştırılmaya 2001 yılında başlanmış; 2003 yılında Danimarka’lı

Greenoak Şirketi’nden, İngiliz Low Profile Şirketi’ne geçmiştir. İşletmeye

yaklaşık 3 milyon ABD Doları tutarında yatırım yapılmıştır. Fabrikada genelde

Mark&Spencer için üretim yapılmakta olup, 1.200 işçi çalışmaktadır. Ürünler ABD

ve Batı Avrupa ülkelerine ihraç edilmektedir.

Kartuteks Ltd: Helvaçauri ilçesi, Ahalsopeli köyünde yer alan eski tavuk çiftliği,

Türk yatırımcılarca (üç ortak) satın alınmış ve yaklaşık 1 milyon ABD Doları

tutarında yatırım yapılmıştır. 2005 yılından beri faaliyette olan fabrikada

çalışanların sayısı yaklaşık 350 işçiye ulaşmıştır. Üretilen ürünler genelde

Türkiye ve Avrupa’ya pazarlanmaktadır.

Perry Ltd: Hulo tekstil fabrikasına yaklaşık 200 bin ABD Doları tutarında yatırım

yapılmıştır. Bugün için fabrikada 350 kişiye iş imkanı sağlanmaktadır. Şirketin 10

ülke ile ticari ilişkileri olup, ürünlerini bu ülkelerdeki Tesco Stores, Primark,

Penneys, Peacocks TK Maxx gibi mağazalara ihraç etmektedir.

Georgian Karsa Ltd: Bir Türk yatırımcısı tarafından Mahincauri bölgesindeki eski

ambalaj fabrikasına 1 milyon ABD Doları tutarında yatırım yapılmış olup, Mayıs

2007 tarihi itibariyle üretime geçen işletmede 320 işçi çalışmaktadır. Fabrikada

üretilen ürünler başta Almanya ve Hollanda olmak üzere Batı Avrupa pazarına

ihraç edilmektedir.

BTM Tekstil Ltd: Eylül 2007’de açılan BTM Tekstil, Türkiye’de yerleşik Türkmen

Grup bünyesindeki ATK Tekstil Şirketi’nin bir yatırımıdır. Yatırım tutarı yaklaşık 5

milyon ABD Doları olan fabrikada, özellikle bayan giyimine yönelik üretim

yapılmakta ve ürünler genelde İngiltere’ye ihraç edilmektedir.

Gürcistan’ın tüm tekstil, hazır giyim ve ev tekstili ürünleri ithalatında Türkiye

birinci sırada yer almaktadır. Özellikle kumaş olmak üzere tüm tekstil ve hazır

giyim üreticileri için önemli bir pazardır. 35-40 yaş grubu tüketiciler için markalı,

uygun fiyatlı ürünler ve batı tarzı ev tekstili ürünleri, 15-34 yaş grubu tüketiciler

için ucuz ve moda ürünler önemli bir potansiyele sahiptir.

 

İlaç Sanayi

Gürcistan ilaç tüketiminin büyük bir bölümünü ithalat ile karşılamaktadır. Bazı

kaynaklara göre ilaç üretiminin tüketimin karşılama oranı %2- ile %8 arasında

olduğu belirtilmektedir. Yerli üretimde son bir kaç yıldır kayda değer artışlar

olmasının yanı sıra iç talebin de devamlı olarak arttığı belirtilmektedir. Bu durum,

ilaç ithalatındaki artışın önümüzdeki dönemde de devam edeceğini

göstermektedir.

Pazarda 64 tane kayıtlı ilaç firması faaliyet göstermektedir. Bunlardan sadece

21 tanesinin üretim yaptığı, bu firmaların önemli bir bölümünün ise küçük üretim

birimlerine sahip olduğu belirtilmektedir. En önemli yerli üreticiler PSP firmasına

ait olan GMP (Georgian Medical Products), Aversi ve Batpharma’dır. Toplam yerli

üretim içinde PSP’nin payı %40, Aversi’nin payı %25-30 ve Batpharma’nın payı

ise %10 civarındadır. Ayrıca, GPC firması piyasada depo hizmetleri ve eczaneler

zinciri ile bilinmektedir. Buna ilaveten, 2005 yılında kurulmuş olan Public

Pharmacy firması ise 38 eczane ile hızlı büyüyen bir kuruluştur.

Pazarda hem Türk menşeli ürünlerin payı hem de ofis açarak faaliyet gösteren

firmaların sayısı artmaktadır. Halen Türkiye’de üretim yapan ve Gürcistan’da

ofisi olan firmalar, Asfarma, Nobel, Deva, Bilim, Sanovel, Dr. Feridun Frik ve Abdi

İbrahim’dir.

Ülkede satılan ilaçların %90’ını jenerik ilaçlar oluşturmaktadır. Jenerik ilaç

satışları yıllık %12-14 oranında artmaktadır. Hükümet, sağlık harcamalarını

düşürmek ve ilaç ithalatına olan bağımlılığı azaltmak için jenerik ilaç üretimini

desteklemektedir.

Pazarda, eskiden Sovyet dönemi ilaçların kullanım alışkanlıkları yerini zamanla

batılı ilaçların kullanımına bırakmıştır. Bu ülkelerin yanı sıra pazarda Ukrayna,

Hindistan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Bulgaristan ve Macaristan gibi ülkelerin

ilaçları da kullanılan ilaçlar arasındadır. Ayrıca eski Doğu Bloku ilaçları da Sovyet

ilaçları gibi pazarda bilinen ilaçlardır. Bu ilaçlar da tüketici tarafından

tanınmaktadır.

İthal ilaçlar içinde en ucuz grubu Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Hindistan

menşeli ilaçlar oluşturmaktadır. Almanya, Fransa, ABD gibi batı ülkelerinden

gelen ilaçlar ise yüksek fiyatlı ilaçlardır. Türkiye’den gelen ilaçlar ise bu iki fiyat

grubunun ortasında yer almaktadır. Orta fiyat grubunda ayrıca, Polonya, Çek

Cumhuriyeti, Bulgaristan ve Macaristan gibi ülkelerin ürünleri de yer almaktadır.

Pazarda en çok satışı yapılan ilaçlar; antibiyotikler ve kalp-damar ilaçlarıdır.

Bununla birlikte, yaz mevsiminde alerji ilaçları, kış mevsiminde ise soğuk

algınlığına yönelik ilaçların ve antibiyotiklerin satışı artmaktadır.

Türk ilaçları pazarda daha çok orta fiyat grubunda yer almaktadır. Ürün ilaç da

olsa fiyatın çok önemli olduğu bu pazarda önemli fırsatlarımızın olduğu

düşünülmektedir. Ayrıca Rusya Federasyonu ile aralarında yaşanmakta olduğu

sorunlar nedeniyle, pazara girmekte sıkıntı yaşayan Rus ürünlerinin, benzer

ürün ve fiyat grubunda ürün tedariki yapan ülkeler için önemli avantaj

yaratacağı düşünülmektedir.

Pazarda ilaç ve diğer eczacılık ürünlerinin yanı sıra verilen sağlık hizmetleri de

yeterli değildir. Hizmet (sağlık hizmeti veren özel klinikler, sağlık sigortası gibi)

açısından da bakıldığında çok büyük bir açık söz konusudur. Pazarda sağlık

hizmeti verecek özel kliniklere büyük ölçüde ihtiyaç bulunmaktadır. Bu pazara

yönelik sağlık hizmeti ticaretimizin artırılması, sigorta gibi bağlantılı sektörlerdeki

iş fırsatlarını da tetikleyecektir. Bu durum Türk yatırımcılar için önemli fırsatlar

ortaya çıkarabilir.

Ülkede sağlık sektörü büyük bir değişim ve dönüşüm sürecinde olduğundan

yeni fırsatların yanı sıra birçok zorluğu da beraberinde getireceği

düşünülmektedir. Bu zorluklar büyük ölçüde yasal alt yapının henüz

tamamlanmamış olması nedeniyle mevzuatta çok sık değişiklikler

yaşanmasından kaynaklanmaktadır. Firmalarımızın sektördeki bu değişimleri çok

yakından takip etmeleri, pazarda önemli fırsatlar yakalama şanslarını artırabilir.
 

İnşaat Malzemeleri

Küresel ekonomik durgunluk nedeniyle ortaya çıkan ekonomik etki inşaat

sektöründe önemli bir daralmaya neden olmuştur. Ancak önümüzdeki süreçte

Gürcistan’da gerçekleşecek petrol, doğal gaz, altyapı ve özel sektör yatırımları

nedeniyle; Türkiye’nin inşaat sektöründeki güçlü firmaları -Gürcistan’ın ülkemize

komşu olmasının sağladığı yakınlık avantajları çerçevesinde- pazardaki hakim

konumunu koruyacaktır. Ayrıca sektördeki firmalarımız Gürcistan ekonomisinin

büyümesine paralel ve hatta üstünde pazardaki gücünü artırabilecek

potansiyele sahiptir.


Küresel yavaşlamaya rağmen, Gürcistan’da inşaat sektörü, petrol ve gaz,

altyapı ve kamu sektörü projeleri nedeniyle nispeten güçlü kalmıştır.


Gürcistan’ın hali hazırda önemli sanayi kolları demir-çelik, demir dışı metalürji,

kimya, gıda, ağaç isleme, makine-metal, inşaat malzemeleri olarak sayılabilir.

Ancak imalat sektöründe az sayıda işletme vardır. Zestaponi Demir Alaşımları

_işletmesi ile Rustavi Demir ve Çelik Tesisi ülkenin en önemli iki sanayi

kurulusudur. Tiflis Ticaret Müşavirliği Ülke Raporunda belirtildiği gibi Zestaponi

Demir Alaşımları _işletmesi silikomangan ve ferromangan üretmekte olup,

Rustavi Demir ve Çelik Tesisi, demir cevherinden dikişsiz boru üretebilecek

vasıflara sahiptir.


Yine Tiflis Ticaret Müşavirliği verilerine göre Kaspicementi ve Rustavicementi

sırasıyla 960.000 ton/yıl ve 864.000 ton/yıl üretim kapasiteleriyle en önemli iki

çimento fabrikasıdır. 30 Ekim 2007 tarihinde Tiflis’te Gürcü Interplast inşaat

malzemeleri üretim tesisi hizmete girmiştir. 20 milyon USD yatırım ile kurulan

söz konusu tesis bu alanda Kafkasya’da bulunan en büyük fabrika olarak

gösterilmekte ve 1000 kişiye istihdam sağlamaktadır.


Gürcistan’da çok büyük miktarlarda ve düşük değerli inşaat malzemelerinin

(agregalar, metal / ahşap / plastik parçalar, taş ve seramik, elektrik

malzemeleri vb) ülkede üretilebilme veya ihraç etme imkanı bulunmaktadır.

Gürcistan, GAA (Gürcistan, Azerbaycan ve Ermenistan) ülkelerine hizmet için

lojistik konumu ve mevcut iş ortamı açısından düşük maliyet imkanına sahiptir.


Gürcistan'da bazı yatırımcılar, çimento, alçı, metal parçalar, pencereler ve

kapılar, elektrik malzemeleri vb. alanlarda yatırımları hedeflemişlerdir. Ayrıca

yatırımlarda istihdam avantajının da önemli bir etkisi bulunmaktadır.

Gürcistan’da inşaat için ihtiyaç duyulan çimento, alçı, taş, tuğla, kiremit, inşaat

ekipmanları, metal çubuklar, metal parçalar, elektrik bileşenleri ve bağlantı

parçaları, ahşap, plastik ve cam parçaları vb. ürünler üretimi yapılmaktadır.

Kağıt ve Karton Ürünleri

Hijyenik kağıt ürünleri

Hijyenik kağıt ürünlerinin hacimlerindeki büyüklük uzak mesafelere taşınması

sırasında nakliye masrafları açısından ciddi bir olumsuzluk yaratmaktadır. Bu

nedenle bu ürünlerin komşu ve çevre ülkelere ihracatı önem kazanmaktadır.


Dolayısıyla 1,5 milyar dolara yaklaşan kağıt ürünleri ihracatının yarısına yakınını

oluşturan hijyenik kağıt ürünleri için Gürcistan önemli bir pazar konumundadır.

Gürcistan’ın 46 milyon dolarlık hijyenik kağıt ürünleri ithalatında % 70’lik pay ile

Türkiye birinci sırada yer almaktadır.

Kumaş

KUMAŞ, EV TEKSTİL ÜRÜNLERİ

(gtip: 6203, 6302,6304, 5208, 5209, 5210, 5211,

5212, 5512, 5513, 5514, 5515, 5516)


Gürcistan’daki hazır giyim ve tekstil sanayi t-şört, iç giyim, vb. gibi ucuz

ürünler ve örme giyim, mefruşat, vb. gibi hızlı değişen moda ürünleri üzerinde

yoğunlaşmıştır.


Gürcistan ucuz işçilik, düşük elektrik, kira ve gayrimenkul bedeli, düşük vergiler,

vb. maliyet avantajları sunmaktadır. Tekstil ve hazır giyim üretiminde deneyimli

işgücüne sahip olan Gürcistan’ın diğer bir avantajı da AB pazarına yakınlığıdır.

Türk firmalarının Gürcistan’daki büyük hazır giyim alıcıları ile yakın ilişkileri vardır.

Türk tekstil firmaları hazır giyim ve ev tekstili üretimlerini Gürcistan’da yaparak

Avrupa pazarlarına doğrudan satış yapmaktadırlar. Hazır giyim üretiminde kullanılan

kumaş ve diğer girdiler Türkiye’de üretilen maliyetlerden düşük olmadığı için bu ürünler

çoğunlukla Türkiye’den ithal edilmektedir. Gürcistan hazır giyim üretiminde kullanılmak

üzere kumaş ve diğer girdiler için önemli bir potansiyel pazar niteliğindedir.


Merkezi Hükümetin de yardımları ile Acara’daki yatırım ve projeler konusunda

bilhassa ülkemiz, Kazakistan ve Ukrayna ile faydalı ikili ilişkiler kurulmaya

çalışılmakta bu kapsamda, yerel Hükümetçe özellikle istihdam yaratıcı, emek

yoğun (tekstil gibi) sektörler ile yol, kanalizasyon ve içme suyu gibi altyapı

yatırımlarına önem verilmektedir.

Acara Bölgesi’nde sanayi sektöründeki tesisler genelde, tekstil, gıda,

hurda metalin geri dönüşümü, ilaç ve narenciye alanlarında faaliyet göstermektedirler.


Bölgede yer alan 5 tekstil fabrikası:

Batumitex Ltd: Batum şehir merkezinde yer alan eski tekstil fabrikası rehabilite

edilerek çalıştırılmaya 2001 yılında başlanmış; 2003 yılında Danimarka’lı

Greenoak Şirketi’nden, İngiliz Low Profile Şirketi’ne geçmiştir. İşletmeye

yaklaşık 3 milyon ABD Doları tutarında yatırım yapılmıştır. Fabrikada genelde

Mark&Spencer için üretim yapılmakta olup, 1.200 işçi çalışmaktadır. Ürünler ABD

ve Batı Avrupa ülkelerine ihraç edilmektedir.


Kartuteks Ltd: Helvaçauri ilçesi, Ahalsopeli köyünde yer alan eski tavuk çiftliği,

Türk yatırımcılarca (üç ortak) satın alınmış ve yaklaşık 1 milyon ABD Doları

tutarında yatırım yapılmıştır. 2005 yılından beri faaliyette olan fabrikada çalışanların

sayısı yaklaşık 350 işçiye ulaşmıştır. Üretilen ürünler genelde Türkiye ve Avrupa’ya pazarlanmaktadır.


Perry Ltd: Hulo tekstil fabrikasına yaklaşık 200 bin ABD Doları tutarında yatırım

yapılmıştır. Bugün için fabrikada 350 kişiye iş imkanı sağlanmaktadır. Şirketin 10

ülke ile ticari ilişkileri olup, ürünlerini bu ülkelerdeki Tesco Stores, Primark,

Penneys, Peacocks TK Maxx gibi mağazalara ihraç etmektedir.

Georgian Karsa Ltd: Bir Türk yatırımcısı tarafından Mahincauri bölgesindeki eski

ambalaj fabrikasına 1 milyon ABD Doları tutarında yatırım yapılmış olup, Mayıs

2007 tarihi itibariyle üretime geçen işletmede 320 işçi çalışmaktadır. Fabrikada

üretilen ürünler başta Almanya ve Hollanda olmak üzere Batı Avrupa pazarına

ihraç edilmektedir.

BTM Tekstil Ltd: Eylül 2007’de açılan BTM Tekstil, Türkiye’de yerleşik Türkmen

Grup bünyesindeki ATK Tekstil Şirketi’nin bir yatırımıdır. Yatırım tutarı yaklaşık 5

milyon ABD Doları olan fabrikada, özellikle bayan giyimine yönelik üretim

yapılmakta ve ürünler genelde İngiltere’ye ihraç edilmektedir.

Her ne kadar tekstil ve hazır giyim ürünlerine Gürcistan’ın uyguladığı gümrük

vergisi oranı 0 olsa da gümrükten mal çekme bedeli her beyan başına 60 Euro

ve KDV oranı % 18’dir.

Sonuç olarak Gürcistan’ın tüm tekstil, hazır giyim ve ev tekstili ürünleri

ithalatında Türkiye birinci sırada yer almaktadır. Özellikle kumaş olmak üzere

tüm tekstil ve hazır giyim üreticileri için önemli bir pazardır. 35-40 yaş grubu

tüketiciler için markalı, uygun fiyatlı ürünler ve batı tarzı ev tekstili ürünleri, 15-

34 yaş grubu tüketiciler için ucuz ve moda ürünler önemli bir potansiyele

sahiptir.

Mobilya

Gürcistan, yapılan üretim ülke ihtiyacının oldukça gerisinde olduğundan birçok

sektörde olduğu gibi mobilya sektöründe de net ithalatçı konumundadır.

Bununla birlikte, sektörün yaptığı ithalat ülkenin toplam ithalatı içinde nispeten

küçük bir yer tutmakta, ancak, özellikle son yıllarda kendi içinde kayda değer bir

gelişim göstermektedir.


Piyasanın üst ve orta gelir gruplarına hitap eden ürünlerin yer aldığı bölümünde

başta İtalyan olmak üzere Avrupa menşeli ithalatın ağırlık kazandığı, nispeten

daha düşük gelir gruplarının alışveriş yaptığı bölümde ise Türk ve ÇHC

ürünlerinin yanı sıra Ukrayna, Azerbaycan, Polonya, Çek Cumhuriyeti gibi eski

doğu bloku ülkelerinin ürünlerinin öne çıktığı gözlenmektedir.

Bu itibarla, ülkemiz ürünlerinin piyasanın ilk bölümünde imaj, ikinci bölümünde

ise fiyat ve kalite konularında dezavantajla karşılaştığı düşünülmektedir.

Nitekim, mobilya sektöründe her iki gelir grubuna da hitap eden bir çok satış

noktasında yapılan görüşmelerde İtalyan ürünlerinin kalitesi daha az

sorgulanmak suretiyle kısa zamanda tercih edildiği, konu kalite olduğunda Türk

ürünlerine daha mesafeli yaklaşıldığı belirtilmiştir.

Türkiye’nin Gürcistan’a olan yakınlığı nedeniyle gerek iş bağlantılarının

yapılmasının daha kolay olması gerek nakliye masraflarının nispeten düşüklüğü

dikkate alındığında Türk ürünlerinin piyasada fiyat rekabetine girebileceği, bu

nedenle asıl sorunun imaj ile ilgili olumsuz intibaın ortadan kaldırılması olduğu

düşünülmektedir. Ülkemizde markalaşmış ürünlerin sektöre daha yoğun şekilde

girişinin ve gerek her iki ülkedeki fuarlara gerek alım heyetlerine etkin katılım

sağlanmasının sorunun çözümüne önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Ancak, Gürcistan’da yatırım yapma konusunda en önemli hususun Rusya ile

yaşanan gelişmeler sonrasında ülkenin karşı karşıya kaldığı güven sorunu ve

kırılganlığı olduğu açıktır. Yaşanan olaylar, yatırım kararlarının bu tip kararların

alınmasında ülkenin ekonomik koşullarının olduğu kadar siyasi koşulların da

dikkate alınmasının gerekli olduğunu ortaya koymuştur.

Müteahhitlik Hizmetleri

Komünizm döneminde Sovyet ülkeleri içinde en güçlü ekonomilerden birine

sahip olan Gürcistan, Birliğin dağılmasının ardından ekonomisinde ciddi sorunlar

ve istikrarsızlıkla karşı karşıya kalmıştır. Bağımsızlığa geçişle birlikte ülkenin

sanayi sektörünün GSYİH’daki payı azalırken, hizmet sektörünün payı artış

göstermiştir.


Gürcistan’da işveren konumundaki kamu kuruluşlarının alt destek birimi

niteliğinde inşaat ve mühendislik birimleri olmadığından, teknik hususlarda

dışarıdan hizmet satın alma yoluna gidilmektedir. Teknik müşavirlik endüstrisi

ülkede yeterince gelişmemiş olduğundan, özellikle büyük altyapı projelerinde


Batı ülkeleri teknik müşavirlik firmalarının etkin oldukları gözlenmektedir.

Bununla birlikte ülkedeki resmi ve gayrı resmi kuruluşlar ile üst düzey ilişkiler

kurma, potansiyel işlerin takibi, lisan, mevzuat, muhasebe teknikleri vs.

konularında etkin hizmet sağlayabilecek ve kalifiye yerel personel takviyeli Türk

teknik müşavirlik firmalarının söz konusu ihtiyacı karşılamada önemli rol

üstlenebilecekleri düşünülmektedir.

Bir diğer önemli husus da, Gürcistan’da nitelikli eleman temini ve iş disiplini

konularında karşılaşılan zorluklardır. Buna ek olarak Gürcistan’ın iç hukuku ve

ilgili prosedürler yeterince şeffaf ve anlaşılır değildir. Son dönemde bu tür

işlemlerin basitleştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmaktadır.

Gürcistan’da başta inşaat sektörü olmak üzere ulaşım ve teknik müşavirlik sektörlerinde

önemli ihalelerin açılması beklenmektedir. Buna paralel olarak ülkeye yabancı

sermayeyi çekmek için çeşitli teşviklerin de verilmesi söz konusudur.


Gürcistan’ın güney karayolu hattının geliştirilmesine ilişkin ABD tarafından

finanse edilen Millenium Change Project, 380 km’lik Batum-Tiflis Otoyolu Projesi,

Kutaisi ve Tiflis Çevre Yolu Projelerinin önümüzdeki yıllarda aşamalı olarak ihale

edilmesi beklenmektedir. Ayrıca, Kars-Tiflis Demiryolu Projesi kapsamındaki

Ahılkelek-Kartsakhi (Türkiye sınırı) demiryolu inşaatına ilişkin ihale duyurusu

Marabda-Kartsakhi Demiryolu Ltd. tarafından yapılmıştır.

Enerji alanında ise, önümüzdeki dönemde gerçekleştirilmesi planlanan en

önemli projelerden birisi Khudoni Nehri üzerinde inşa edilmesi planlanan hidro

elektrik santralidir. Gürcistan makamları, ülkenin geniş su kaynaklarının yaklaşık

%10-11’inin değerlendirilebildiğine dikkat çekerek bu alanda önemli yatırım

imkânlarının bulunduğuna işaret etmektedir.

Gürcistan Hükümetince, 2004 yılından bugüne özellikle yeni karayollarının

inşaatı ya da mevcutların rehabilitasyonu konularında önemli kararlar alınmış ve

altyapı yatırımları için tahsis edilen bütçe kaynaklarının önemli bölümü ulaştırma

altyapısının iyileştirilmesine ayrılmıştır.


Son yıllardaki iyileştirme çabalarına rağmen ülkedeki kentlerde altyapı ve

mevcut binaların restore edilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Önümüzdeki

dönemde, uluslararası finans kuruluşlarından yaratılabilen kaynaklar ölçüsünde

kentsel altyapı ve restorasyon projelerinin gerçekleştirilmesi beklenmektedir.

Bu veriler ışığında kamu binaları, konut, iş merkezi, hastane, ulaşım, altyapı ile

enerji, madencilik ve turizm sektörleri (Acara Özerk Bölgesi) son dönemde

Gürcistan Hükümetinin özellikle üzerinde durduğu alanlar olarak göze

çarpmaktadır. 

Otomotiv Ana ve Yan Sanayi

Gürcistan’ın, 2011 yılı oto ana sanayi ithalatı (GTİP: 87) bir önceki yıla göre

yaklaşık%84 azalarak artarak 71 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ana

sanayi ithalatında ilk sırayı aksam ve parçalar (8708), ikinci sırayı kamyonlar,

üçüncü sırayı ise özel amaçlı motorlu taşıtlar almaktadır. İthalat rakamındaki bu

keskin düşüş 2010 yılında yaklaşık 310 milyon dolar düzeyinde gerçekleşen 

otomobil ve diğer binek araç ithalatının 2011'de 7 milyon dolara gerilemesinden

kaynaklanmaktadır.


Türkiye’nin Gürcistan’a oto ana sanayi ihracatı ise (Türkiye verilerine göre) 2011

yılında 52 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. En fazla ihracı gerçekleşen

ürünler 28,3 milyon dolarla otobüs-minibüslerdir (toplu halde yolcu taşımaya

mahsus motorlu kara taşıtları). İkinci sırada ise 7 milyon dolarla kamyonlar yer

almaktadır.


IFC International Corporation tarafından hazırlanmış rapora göre Gürcistan’da

eski Sovyet Cumhuriyetinden kalma ağır vasıta üreticisi Kutaisi Auto-Mechanical

Plant (KAMP) firması, Georgian Industrial Group tarafından satın alınmıştır,

ancak henüz faaliyete geçmemiştir. MAN, Tetra, Mahindra gibi uluslararası

şirketler KAMP firması ile ortaklık için temaslarını sürdürmektedirler ancak bir

sonuca ulaşamamışlardır. Gürcistan’da otomotiv ana sanayinde üretim yoktur.

Temizlik Maddeleri

Gürcistan banyo ve duş ürünleri pazarında çok çeşit olmasına rağmen birçok

üretici ve ithalatçı halen pazardan pay almak için çalışmaktadır. Artan tüketimle

birlikte daha pahalı ve kaliteli ürünlere yönelik talep artmaktadır. Duş jeli ve sıvı

sabunlar daha çok şehirlerde ve tatil yerlerinde popüler iken, kalıp sabunlar

kullanım alanının çok olması ve daha ucuz olması nedenleriyle tüm ülkede

yaygın olarak kullanılmaktadır. Banyo ve duş ürünlerinin başlıca alıcılarını ise

kadınlar oluşturmaktadır. Satın alımlar genellikle düzenli olarak gerçekleştirilen

alışverişlerde gerçekleşmektedir. Kültür, din ve geleneklerin söz konusu

sektörün satışlarında herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Ürünler çoğunlukla

bakkallarda satılmaktadır. Bu kanalla satışların %33’ü gerçekleşmektedir.

Eczanelerin payı %18, süpermarket/hipermarketlerin payı ise %14’tür. Diğer

taraftan kalıp sabun satışlarında pazarların %6’lık bir payı bulunmaktadır. Kalıp

sabunlar genellikle küçük paketler halinde satılmaktadır. Satışların önemli bir

kısmını halka açık hamamlar ve saunalarda gerçekleştirmektedir.


Pazarda Procter & Gamble (markaları; Camay, Safeguard, Valentino, Laura

Biagotti Aqua di Roma ve Lacoste) %22’lik payı ile ilk sırada yer almaktadır.

İkinci sırada Palmolive (Palmolive ve Protex markaları), üçüncü sırada ise

Oriflame yer almaktadır. Procter & Gamble’in pazar payı 2008 yılında yaşadığı

dağıtım sorunları nedeniyle düşmüştür. Ülkede hemen hemen hiç yerli marka

bulunmamaktadır. Ülkemiz firması olan Evyap Sabun Yağ Gliserin San. ve Tic.

A.Ş’nin 2008 yılında pazardaki payı %2.8’dir. Pazarda 7. sırada olan firmanın

başlıca markaları Duru (%2,2) ve Fax (%0,7)’dır. Pazarda üst sınıf markalı

ürünlerin payı %10, standart markaların payı %70, ekonomik ürünlerin payı ise

%20’dir.



Eskiden pazarda hakim durumda olan ucuz Türk ürünleri bu konumlarını

yitirmiştir. Önümüzdeki dönemde üst düzey markaların payını artırması

beklenmektedir. Ayrıca kalıp sabunların pazardaki yüksek payını koruması diğer

taraftan sıvı sabun, duş jeli gibi alternatif ürünlerin de popülaritesini ve

paylarını artırmaları da beklentiler arasındadır.


Gürcistan’da son yıllarda çamaşır makinesi satışları artmıştır. Bugün ülkede

yarıdan fazla sayıda evde çamaşır makinesi bulunmaktadır. Çamaşır yıkama

ürünleri genellikle yüzey temizleyiciler olarak da kullanılmaktadır. Diğer taraftan

bu eğilim gittikçe azalmaktadır ve tüketiciler artık ev temizliğine yönelik

ihtiyaçları için o ihtiyaca yönelik özel ürünleri tercih etmeye başlamışlardır.

Çamaşır makinesi sayısındaki artış otomatik makine deterjanlarına yönelik

talebi artırmıştır. Ayrıca konsantre ürünlerde geçen yıllarda pazara sunulmuştur

fakat henüz tüketici farkındalığı henüz sınırlıdır. Fakat konsantre ürünlerin

önümüzdeki dönemde satışlarını artırması beklenmektedir. Ülkede gelir

seviyesinde ve yaşama standartlarında yaşanan olumlu gelişmeler daha kaliteli

kıyafetler tercih edilmesine neden olmuş bu da daha kaliteli deterjanlara

yönelik talebi artırmıştır. Pazarda en çok elde yıkama deterjanları satılırken,

ikinci sırada otomatik makineler için toz deterjanlar yer almaktadır.


Pazarda Procter & Gamble (markaları; Arie, Tide, Bonux Mif, Ace ve Lenor)

%32’lik payı ile ilk sırada yer almaktadır. İkinci sırada Henkel (Persil, Losk,

Pemos, Rex, Laksa, Sil ve Vernel) %9 ile yer almaktadır. Hayat Kimya ise (Bingo

ve Bingola) %8,5’luk payı ile 3. sıradadır. Pazarda pay sahibi olan diğer önemli

Türk firmaları Başer Kimya (Alfa)’nın payı %7,6, Evyap Sabunları (Fax)’nın payı

ise (%2,5)’dir. Pazarda yabancı firmalar faaliyettedir. Yerel firmalar yabancı

firmalar ile rekabet edebilecek düzeyde değildir. Pazarda standart ürünlerin

payı %40, ekonomik ürünlerin payı %50, üst düzey ürünlerin payı ise %10’dur.


Önümüzdeki dönemde otomatik çamaşır makineleri deterjanlarının

popülaritesinin artması ve satışlarda önemli pay sahibi olması ve sıvı

deterjanların da en hızlı büyüyen sektör olması beklenmektedir.


Pazarda Procter & Gamble ( Fairy, Gala markaları) dağıtımda yaşadığı sorunlara

rağmen %35 ile ilk sırada yer almaktadır. Henkel ( Pril, Pemolux, Somat) %14 ile

ikinci, Başer Kimya ( Alfa, Tek) ise %10 ile üçüncü sıradadır.


Pazarın, ürün çeşitliliğin ve yüksek kaliteli ürünlerin popülaritesinin artması

nedenleriyle önümüzdeki 5 yıllık dönemde büyümesi beklenmektedir. Diğer

taraftan kalıp sabun vb. alternatif ürünlerin bulaşık yıkama amacıyla kullanılması

pazardaki büyümeyi sınırlı düzeyde tutabilecektir. Elde yıkamaya yönelik ürünler

en büyük pazar olarak kalmakla birlikte önümüzdeki dönemde payının azalması

yine beklentiler arasındadır. Bu dönemde otomatik makineler için deterjanlar

satışlarının hızla büyüyeceği tahmin edilmektedir. Bu süreçte firmalar da yeni

ürünleri pazara sunmaya çalışacaklardır.


Gürcistan’ın sabun ve deterjan sektöründe faaliyet gösteren firmalarımız için

önümüzdeki dönemde de önemini koruyacağı, yeni, kaliteli ürünlerle ve reklam

çalışmaları ile pazara giriş yapıldığı takdirde gittikçe büyüyen pazardaki payımızı

artırabileceğimiz düşünülmektedir.  

Etiketler : Gürcistan , Gürcistan'a ihracat, Gürcistan 'a sanayi ürünleri ihracatı , Gürcistan'a temizlik maddeleri ihracatı ,
Gürcistan'a mobilya ihracatı , Gürcistan'a kumaş ihracatı , Gürcistan'a ambalaj malzemeleri ihracatı , Gürcistan'a ne ihrac edilir