Çek Cumhuriyeti’nin tatlı bisküviler ithalatı 152 milyon dolar civarındadır. Son yıllarda % 20’nin üzerinde
gelişme göstermiştir. Dünya tatlı bisküvi ihracatında önemli bir yeri olan ülkemizin, 2011 yılında Çek
Cumhuriyeti’ne gerçekleştirmiş olduğu ihracat yaklaşık 3 milyon dolar değerindedir. Türkiye’den AB ülkelerine
işlenmiş tarım ürünleri ithalatında uygulanan gümrük vergisinden muaf tarife kotasına göre, 190531 GTİP
pozisyonunda yer alan tatlı bisküviler için her yıl ilk 10.000 tonluk kısmı Türkiye’nin gümrüksüz olarak AB
ülkelerine ihraç etme imkânı bulunmaktadır. Kota doldurulduktan sonraki ihracatlarda ise gümrük vergisi
oranları ürünün süt, şeker ve un içeriğine göre değişmektedir.
Ülkemiz tatlı bisküviler ihracatı açısından iyi bir pazar olan Çek Cumhuriyeti’nin bisküvi sektörünün gelecekte
de gelişmeye devam etmesi beklenmektedir. Pazarda yaşanacak gelişmelere paralel olarak ihracatımızda
artmaya devam edecektir.
Çek Cumhuriyeti’nin yıllık 4 milyon dolar civarında kuru kayısı ithalatı bulunmakta ve bu ithalatın da %70’ten
fazlasını Türkiye’den gerçekleştirmektedir. Pazarda ülkemizi zorlayabilecek önemli bir ülke bulunmamakta
ülkemizden sonra ikinci sırada yer alan Slovakya’nın payı %13, Almanya’nın payı %9’dur. Almanya ülkemiz
menşeli kuru kayısıları Çek Cumhuriyeti’ne reeksport yapmaktadır. Son yıllarda önemli gelişme gösteren Çek
Cumhuriyeti kuru kayısı pazarı son beş yıl içerisinde %20 oranında büyümüş olup, ülkemizin Çek Cumhuriyeti
pazarına işlenmiş kayısı ürünleri ile girme gayreti içerisinde olması ve Almanya gibi ülkemiz kayısılarını
reeksport gerçekleştiren ülkelerin ihracat gerçekleştirdikleri Çek Cumhuriyeti’ndeki yerleşik ithalatçılarla
ülkemiz ihracatçılarının doğrudan irtibata geçerek birinci elden ihracat gerçekleştirmeye çalışmalarında yarar
görülmektedir.
Kuru kayısının yanı sıra kuru üzümde ülkeye potansiyel olabilecek ürünler arasındadır. Çek
Cumhuriyeti’nin 2011 yılı itibariyle 11 milyon dolar civarında kuru üzüm ithalatı bulunmakta ve pazar
son beş yılda %21 oranında gelişme göstermiştir. Ülke kuru üzüm ihtiyacının yaklaşık % 40’ını Almanya
ve ABD karşılamaktadır. Türkiye’nin ülkeye olan kuru üzüm ithalatı 2011 yılında 356 bin dolar olmuştur.
2010 yılına göre ihracatımız % 77 oranında azalmıştır. Pazarın ihracatçılarımız tarafından daha çok
önemsenmesi durumunda Çek Cumhuriyeti’ne kuru üzüm ihracatımızın artış göstermesi imkan
dahilindedir.
Çek Cumhuriyeti’nde yılda ortalama kişi başına 4 kg kabuklu kuruyemiş tüketilmektedir. Ülke nüfusunun
itibariyle 10.47 milyon olduğu dikkate alındığında, yılda toplam 41.880 ton kuruyemiş tüketilmektedir. Ülkenin
toplam kuruyemiş ithalatı 30 milyon ABD Dolarının üzerindedir. Kuruyemiş ithalatının % 43’ünü badem teşkil
ederken, fındık ithalatı % 24’ünü, antep fıstığı ithalatı % 21’ini ve ceviz ithalatı ise % 7’sini oluşturmaktadır.
Ülkede ceviz dışında ticari anlamda kuruyemiş üretimi olmadığı dikkate alındığında, ithalat verileri Çek halkının
kuruyemiş tüketim alışkanlıklarını ortaya koymaktadır. Buradan hareketle, Çeklerin en çok badem, daha sonra
ise fındık ve antep fıstığı tüketmektedir.
Çek Cumhuriyeti son yılda yaklaşık 14 milyon dolarlık fındık ithalatı gerçekleştirmiştir. 2011 yılında Türkiye’den
yapılan ithalat gerçekleştirilmemiştir. Gürcistan ülkenin önemli tedarikçisidir. Pazardaki payı % 66’dır.
Türkiye’den yapılan fındık ithalatı, tercihli rejim kapsamında % 3 gümrük vergisine tabi iken (3. ülkelerden
yapılan ithalat için vergi % 3,20’dir), Gürcistan’dan yapılan ithalat, tercihli rejim kapsamında “0” gümrük vergisi
oranı ile yapılması bu ülkeye önemli fiyat avantajı sağlamakta ve buna bağlı olarak ülkemizden çok daha fazla
fındık ihraç edebilmektedir.
Sonuç olarak, Çek Cumhuriyeti’nin fındık üretiminin olmamasında yola çıkarsak 14 milyon dolarlık büyüklükle,
ülkemiz açısından önemli bir pazardır. Fındık ve diğer kuru yemişlerde de önemli boyutta ihracatımız da vardır.
Ayrıca, Çek Cumhuriyeti’nin Merkezi ve Doğu Avrupa ülkeleri açısından merkezi konumu, bu ülkeyi lojistik
açısından bir merkez olarak ön plana çıkarmaktadır.
Çek Cumhuriyeti’nin şekerli ve çikolatalı mamuller ithalatı son yıllarda düzenli olarak artmaktadır. 2011 yılında ithalat
437 milyon dolar olmuştur. Son beş yılda toplam ithalat yaklaşık % 15 artmıştır. Ancak, Çek Cumhuriyeti bu ürün
grubunda ithalatının % 95’ini AB ülkelerinden gerçekleştirmektedir. Çek Cumhuriyeti’nin şekerli ve çikolatalı mamuller
ithalatının % 77’sini çikolatalı mamuller, % 23’ünü ise şekerli mamuller oluşturmaktadır. Bu ürün grubunda Türkiye’nin
Çek Cumhuriyeti’ne ihracatı ise son beş yılda yaklaşık %14 oranında artmıştır. 2011 yılında ülkeye toplam 4 milyon
dolarlık şekerli ve çikolatalı mamuller ihracatı gerçekleşmiştir.
Sektörde çok uluslu firmalarla yerli üreticiler yoğun bir rekabet içinde faaliyet göstermektedirler. Bu rekabet
özellikle çikolata sektöründe daha fazla yaşanmaktadır. Çek Cumhuriyeti’nin ihracatının büyük bir kısmını da
çikolatalı mamuller oluşturmaktadır. Ancak tüm mallarda olduğu gibi bu malların ithalatının da son yıllarda artış
eğilimi içinde olduğu görülmektedir. Türkiye’nin bu grup mallardaki ihracatı da giderek artmaktadır.
İşlenmiş tarım ürünleri içinde yer alan bu ürün grubunda, tüm AB için toplam olarak hesaplanan gümrük
vergisinden muaf tarife kotalarını aşan kısımların, ürün içeriğine göre vergiye tabi tutulması ülkemiz için bir
dezavantaj yaratmaktadır. Bununla birlikte, pazardaki gelişmelerin dikkatle takip edilmesi durumunda, özellikle
sağlıklı ve fonksiyonel ürünlerle, çocuklara yönelik ürünlerde pazarın potansiyele sahip olduğu düşünülmektedir.
Çek Cumhuriyeti’nin narenciye ithalatı 2011 yılında 137 milyon dolar olmuştur. İspanya, Almanya, Hollanda,
Türkiye ve Yunanistan başlıca tedarikçi ülkelerdir. İthalatın %44’ü İspanya tarafından karşılanmaktadır.
Türkiye’nin Çek Cumhuriyeti narenciye ithalatı içindeki payı yaklaşık %11’dir.
Çek Cumhuriyeti’nin narenciye ürünlerinden portakal ağırlıklı olarak İspanya’dan ithal edilmekte olup son
yıllarda Güney Afrika Cumhuriyeti’nin de pazar payını artırmaya başladığı gözlenmektedir. Limon ve Greyfurtta
ülkemiz Çek Cumhuriyeti’nin en önemli tedarikçisi olup, greyfurt çeşitleri arasında Dark Red/ Star Ruby çeşitleri
tüketiciler arasında en çok talep gören çeşitlerdir. Fiyata karşı oldukça duyarlı olan tüketicinin önümüzdeki
dönemde artan gelir ile birlikte daha fazla meyve tüketmesi beklenmektedir.
Çek Cumhuriyeti domates üretimi 9 bin tonun üzerindedir. Toplam tüketim ise yaklaşık 13 bin ton civarındadır.
Ortalama kişi başına tüketim ise 12,5 kg’dır. Talep ithalat ile karşılanmaktadır. Ülkenin domates ithalatı son
beş yılda sürekli artış eğilimi göstermiştir. Ancak 2011 yılında ise bir önceki yıla göre %10 oranında artarak 119
milyon dolar olmuştur. Başlıca tedarikçi ülkeler; Hollanda, İspanya Fransa, Almanya ve Belçika’dır. Türkiye’nin
Çek Cumhuriyeti’nin 9. tedarikçisidir ve ülkenin ithalatında % 1.4’lük paya sahiptir.
ETİKETLER: Çek Cumhuriyeti , Çek Cumhuriyeti ithalat , Çek Cumhuriyeti ihracat,
Çek Cumhuriyetine tarım ve gıda ürünleri ihracatı ,Çek Cumhuriyeti narenciye ihracatı ,Çek Cumhuriyetine domates ihracatı ,
Çek Cumhuriyetine fındık ihracatı ,Çek Cumhuriyetine kuru kayısı ve kuru üzüm ihracatı ,Çek Cumhuriyetine bisküvi ihracatı