Arnavutluk’un toplam ambalaj ürünleri ithalatı 2010 yılında 55 milyon dolar olmuştur.
Arnavutluk’un 3920 GTİP grubunda bulunan plastikten levhalar, filmler ve folyoların ithalatı 2010 yılında
14 milyon dolar olmuştur. İthalatın %20’si Türkiye’den yapılmaktadır. Türkiye’nin pazara olan ihracatı
2010 yılında önceki yıla göre %31 artarak 2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Pazardaki önemli
rakiplerimiz İtalya, Yunanistan’dır.
3923 GTİP grubunda bulunan plastikten eşya taşınmasına ve ambalajlanmasına mahsus malzemelerin
ithalatı 2010 yılında 18 milyon dolar olmuştur. İthalatın yaklaşık %70’i başta İtalya, Yunanistan ve
Bulgaristan olmak üzere AB ülkelerinden gerçekleştirilmektedir. Türkiye ve Çin diğer önemli tedarikçi
ülkelerdir. Türkiye tedarikçi ülkeler arasında %12’lik pay ile 4. sırada olup ülkeye olan ihracatımız 2010
yılında önceki yıla göre %21 oranında artış ile 2 milyon dolar tutarında gerçekleşmiştir.
Arnavutluk 2010 yılında 23 milyon dolarlık 4819 GTİP grubunda bulunan kağıt ve kartondan kutular ve
torbalar ithal etmiş; bunun yaklaşık %72’sini İtalya’dan gerçekleştirmiştir. Yunanistan ve Sırbistan
pazardaki diğer önemli rakiplerdir. Türkiye’nin pazara olan ihracatı 2010 yılında önceki yıla göre %19
artarak 548 bin dolar olarak gerçekleşmiştir. Ülkeye olan ihracatımızda tüm ambalaj ürünlerinde artış
olması, ülkemizin pazardaki konumu ve gelecekteki durumu açısında çok olumlu bir göstergedir.
Beyaz Eşya
Arnavutluk’un toplam 24,7 milyon dolarlık buzdolabı ve derin dondurucu ithalatında Türkiye %8,2’lik payla
dördüncü sıradadır. Türkiye’nin 2010 yılı ihracat artışı önceki yıla göre %63 düzeyinde olup Türkiye’nin
pazardaki payı artmaktadır.
İtalya %35,6’lık pay ile pazarın lider ülkesi konumundadır. İtalya’yı %16,7 ile Çin, %8,3 ile Tayland
izlemekte olup G. Kore %6,2’lik pay ile Türkiye’nin ardından 5 nci sırada yer almaktadır.
Türkiye-Arnavutluk arasında imzalanan serbest ticaret anlaşmasına göre buzdolabında gümrük vergisi
sıfırlanmıştır. AB ülkeleri de sıfır gümrükle ihracat yapmaktadırlar. Diğer ülkeler için ise gümrük vergisi
oranı %2-10 arasında değişmektedir.
Klimalarda ; Arnavutluk’un ithalatı 21,2 milyon dolardır. 2010 yılında Türkiye’nin payı 941 bin dolar olup
önceki yıla göre %18 artış göstermektedir.
Çin %37,4’lük pay ile pazarın en büyük ihracatçısıdır. İtalya %19,1, Tayland %10,7, Yunanistan %8,2, ve
Fransa %4,3’lük pay ile diğer önemli ihracatçı ülkelerdir. Klimalarda Türkiye Fransa’nın ardından %4,1’lik
pay ile 6 ncı sıradadır.
Gümrük vergisi Türkiye ve AB için klimada da sıfırdır. MFN ülkeleri için ise %10 vergi uygulanmaktadır.
2009 yılında klima ihracatımız yükselmesi Türk ürünlerinin piyasada tuttuğunu göstermekte; önümüzdeki
yıllarda da ihracatımızın artacağı öngörülmektedir.
Cam ve Seramik İnşaat Malzemeleri
Türkiye’nin güçlü olduğu bu sektörde, Arnavutluk’un 57 milyon dolar civarındaki 6908 gitp numaralı yer ve
duvar karoları ithalatında yaklaşık 779 bin dolarla yer alması ihracat potansiyelimizin çok altında
kaldığımızı göstermektedir. Sektörde vergi oranlarının şimdiye kadar yüksek oluşu ihracatımızın önündeki
en önemli engel olarak değerlendirilmektedir. Yapılan STA ile 5 yılı içinde bu sektördeki oranlar kademeli
olarak sıfırlanacaktır. 2009 için uygulanan vergi oranı %9’dur. AB ülkeleri için oran %3, MFN için ise %15
olarak uygulanmaktadır.
İspanya %67’lik pay ile pazarın mutlak hakimi konumundadır. İspanya’nın ardından İtalya (%17,9), Çin
(%8,2) ve Yunanistan (%2,3) gelmektedir. Türkiye’nin 2009 yılı ihracatında önceki yıla göre %107’lik bir
artış söz konusudur.
Arnavutluk’un 7005 gtip numaralı düz cam ithalatında ise Türkiye Çin’in ardından %25,4’lük pay ile 2 nci
sırada yer almaktadır. 2009 yılı ihracatımızda önceki yıla göre %138’lik bir artış gerçekleşmiştir.
Demir Çelik
Demir veya Çelikten Diğer İnce ve Kalın Borular ve İçi Boş Profiller
Arnavutluk demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller ithalatı 2009 yılı itibariyle 10
milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’nin sektör toplam ihracatı ise yaklaşık 2009 yılında 997
milyon dolar, 2010 yılında ise 1.173 milyon dolar dolayındadır. Türkiye fazla üretim kapasitesi ve ileri
üretim teknolojisi ile dünyada en fazla ihracat yapan ilk 5 ülkeden birisidir. Son 5 yıllık veriler ele
alındığında Arnavutluk’un sektör ithalatı %15 oranında artış göstermiştir. Bununla birlikte; 2009 yılında
önceki yıla oranla % 32 civarında azalma gözlenmektedir. Türkiye, Arnavutluk ithalatı içerisinde %8,5’lik
payı ile ithalat yapılan ülkeler arasında Yunanistan, Slovakya, Çin, İtalya ve Makedonya’yı takiben 6 ncı
sıradadır.
Türkiye’nin Arnavutluk’a gerçekleştirdiği demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller
ihracatının %54’ünü 730660 gtip numaralı demir-çelikten, yuvarlak kesitli olmayan borular, 730630 gtip
numaralı diğer demir-çelikten, yuvarlak kesitli, dikişli tüp-borular ile 730690 gtip numaralı demir-çelikten
diğer ince-kalın boru ve içi boş profiller oluşturmaktadır. Son 5 yıllık verilere göre, Türkiye’nin Arnavutluk’a
demir – çelikten diğer ince - kalın boru ve içi boş profiller ihracatı yıllık ortalama %63 oranında artmıştır.
2009 yılında ise önceki yıla göre %43 oranında azalma gözlenmektedir. Demir veya çelikten diğer ince ve
kalın borular ve içi boş profiller inşaat sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır. Konut sıkıntısının ortaya
çıkması, alış – veriş merkezlerine olan talep artışı, turizm sektörünün gelişmesi ve büyük altyapı
projelerinin ortaya çıkması ile birlikte Arnavutluk inşaat sektörü büyümektedir. Ülke yapılaşmasının en
yoğun olduğu yer başkent Tiran’dır.
Arnavutluk ile Türkiye arasında demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller
ticaretinde uygulanan gümrük vergisi oranları %0 ve %5 arasında değişmektedir. Türkiye’nin
Arnavutluk’a en fazla ihracatını gerçekleştirdiği 730630 ve 730690 gtip numaralı ürünler için
Arnavutluk’un uyguladığı gümrük vergisi oranları %0’dır.
Demir Çelik
Yeterince gelişmemiş olan Arnavutluk demir çelik sanayi iç talebi karşılamakta yetersiz kalmaktadır. Ham
çelik üretimi 263 bin tondur. Arnavutluk’un demir çelik mamul ve yarı mamul ithalatı 296 bin ton, ihracatı
ise 7 bin tondur. Demir çelik külçe ithalatı 73 bin tondur. Arnavutluk’un görünür ham çelik tüketimi 306
bin ton, mamul çelik tüketimi 533 bin tondur. Ülkede kişi başına düşen ham çelik tüketimi 96 kg, mamul
çelik tüketimi 167 kg.dır.
Arnavutluk’un 7208, 7214, 7308, 7321, 7326 gtip bazındaki demir çelik ve demir çelikten eşya ithalatı
2010 yılında 194 milyon $ değerinde gerçekleştirmiştir. Bu ürün gruplarında 2010 yılı itibarı ile ithalatın
%70’den fazlası İtalya, Türkiye ve Yunanistan’dan yapılmaktadır. Arnavutluk’un yukarıda sayılan demir
çelik ürünleri ithalatında, demir/çelik çubuklar (7214 Gtip) 109 milyon dolar ile ilk sırada yer almaktadır.
Demir/çelik çubukları 53,7 milyon dolar ile demir/çelikten inşaat ve aksamı(7308 Gtip), 13,9 milyon dolar
ile genişliği 600mm’den büyük haddelenmiş demir çelik yassı ürünler (7208 Gtip), 11,4 milyon dolar ile
demir/çelikten diğer eşya (7326 Gtip) ve 5,7 demir çelikten soba, ocak, ızgara (7321 Gtip) izlemektedir.
Arnavutluk 53,7 milyon $ değerinde demir çelikten inşaat aksamı ithalatının yaklaşık %63’ü İtalya ve
Türkiye’den gerçekleştirmektedir. Bu ülkeleri Yunanistan ve Çin izlemektedir. İkinci sırada yer alan
Türkiye’nin payı %12,7’dir. Son beş yıllık dönemde arasında Arnavutluk’un demir çelikten inşaat aksamı
ithalatı yıllık ortalama %55 oranında artarken 2009 yılında önceki yıla oranla %46 oranla düşüş
gözlenmektedir. Söz konusu düşüşe karşın; Arnavutluk’un demir çelikten inşaat aksamında gelişen bir
pazar olduğu Türkiye’nin bu ürün grubunda Arnavutluk pazarından daha fazla pay alabileceği
düşünülmektedir.
Arnavutluk’un 2009 yılında 14 milyon $ değerinde genişliği 600 mm.den fazla demir çelik yassı hadde
mamulleri ithalatının yaklaşık %57’sini Ukrayna’dan yapılmaktadır. Ukrayna’yı Yunanistan, Rusya,
Makedonya, ve Türkiye takip etmektedir. Beşinci sırada yer alan Türkiye’nin payı %5’dir.
2009 yılında Arnavutluk 11 milyon $ değerinde demir çelikten diğer ürünler ithalatının yaklaşık %49’unu
İtalya’dan gerçekleştirilmiştir. İtalya’yı, Çin, Türkiye ve Yunanistan izlemektedir. 2005-2009 yılları
arasında Arnavutluk’un demir çelikten diğer ürünler ithalatı yıllık ortalama %29 oranında artarken aynı
dönem Türkiye’nin Arnavutluk’a ihracatı yıllık ortalama %14 oranında artış göstermiştir. İhracatçılarımızın
Arnavutluk pazarına daha fazla ilgi göstermesiyle pazar payımızın rahatlıkla yükseleceği
düşünülmektedir.
Arnavutluk’un 2009 yılında 5,7 milyon $ değerinde demir çelikten soba, ocak, ızgara ithalatının
%29,3’ünü İtalya’dan, % 26,6’sını ise Türkiye’den yapılmaktadır. Bu ülkeleri Makedonya, Çin ve Sırbistan
takip etmektedir.
Gümrük Vergi Oranları
Arnavutluk ile Avrupa Birliği arasında 2006 yılında imzalanan İstikrar ve Ortaklık anlaşmasıyla pek çok
ürün karşılıklı olarak gümrüksüz geçiş yapabilmektedir. Arnavutluk inşaat demirleri, demir çelik inşaat
aksamı, yassı demir çelik ürünleri ithalatında da tüm ülkelere %0 gümrük uygulamaktadır. MFN
kapsamındaki ülkelere ise adi metallerden kilit ve sürgüler için %15, demir çelikten diğer eşya için %15
ve demir çelikten soba, ocak, ızgaralar için %10 vergi uygulamaktadır. Türkiye’ye ise, 2008 yılında iki ülke
arasında yürürlüğe giren STA uyarınca, yukarıda anılan ürünlerde %0 – 6 oranında gümrük vergisi
uygulamaktadır.
Elektrikli Makineler ve Kablolar
Arnavutluk’ta elektrik üretimi tamamen hidro-elektrik santrallere dayalıdır. Ülkenin en uzun nehri olan
Drin üzerindeki 3 adet santral yılık toplam 4 milyar Kilowatt/saat (kW/s) üretimle ülkenin ana elektrik
kaynaklarıdır. Ancak kurak geçen yıllarda üretim, kapasitenin %50-60’larına düşmekte ve enerji açığı,
ithalat yoluyla kapatılmaktadır. Ülke 1998 yılından beri elektrik enerjisinde net ithalatçıdır. Ülkede, çeşitli
nedenlerden kaynaklanan enerji kayıpları %30’lar civarındadır.
Arnavutluk’un kurulu elektrik üretim kapasitesi 1.684 Megawatt’tır. Aynı yılda üretim 5,1 milyar kW/s,
ithalat 633 milyon kW/s, arz 6,1 milyar kW/S ve tüketim ise 3,44 milyar kW/s olarak gerçekleşmiştir.
Ülkenin elektrik otoritesi olan ERE’nin verilerine göre, kurak geçen 2007 yılında üretim 2,9 milyar kW/s’e
düşmüş, ithalat 2,8 milyar milyar kW/s’e yükselmiş ve arz 5,75 milyar kW/s olmuştur. Son verilerin ait
olduğu 2008 yılında ise üretim 3,77 milyar kW/s, ithalat 2,41 milyar kW/s ve arz 6,30 milyar kW/s’tir. Aynı
kaynağa göre 2008 yılında tüketim 4,1 milyar kW/s olmuştur.
Arz ile tüketim arasındaki %30-35’ler civarındaki fark şebekedeki kayıplardan ve yük boşaltımı işleminden
kaynaklanmaktadır. 2008 yılı öncesinde Arnavutlukta günlük planlı “yük boşaltımları” olmakta bununla
beraber plansız kesintiler (arıza, şebeke yenileme vs.) de sıklıkla yaşanmaktaydı. Elektrik otoritesi (ERE)
yük boşaltımının 2008 yılında batı standartlarına getirildiğini belirtmektedir. Nitekim 2007 yılında toplam
891 milyon kW/s tutan ve günlük ortalama 3,4 saat süren yük boşaltım kesintileri, 2008’de 200 milyar
kW/S’e ve günlük 0,3 saate indirilmiştir. Ancak ERE şebekenin eskiliğinden, otomasyon yetersizliğinden
dolayı arıza veya bakım-onarım kaynaklı kesintilerin ortalama süresinin gelişmiş ülkelerden daha uzun
olduğunu ve ayrıca elektrik üretiminde yaşanabilen sorunların da (başlıca kuraklık) plansız kesintileri
beraberinde getirdiğini belirtmektedir.
Arnavutluk’un enerji kayıpları ülkenin enerji otoritesi ERE’ye göre 2007 yılında %35 (2,08 milyar kW/s) ,
2008 yılında %33 (1,93 milyar kW/s) olmuştur. 2008 yılında teknik kayıplar yaklaşık 1 milyar kW/s
düzeyinde gerçekleşmiştir. Yüksek voltaj kayıpları hariç %31 olan 2008 yılı enerji kayıplarının %17’si
teknik kayıp, kalan %14’ü ise diğer nedenlerden kaynaklanan kayıplardır. Tüm bu veriler ışığında
Arnavutluk’un elektrik sektöründe üretimin yanı sıra iletim ve dağıtım sektörlerinde de ciddi yatırıma
ihtiyacı olduğu ortaya çıkmaktadır.
Elektrik Jeneratörleri ve Rotatif Konvertörler
8502 numaralı GTİP kapsamında yer alan “elektrik jeneratörleri ve rotatif konvertörler” ürün grubu
kapsamında: Dizel/yarı-dizel motorlu elektrik jeneratörler setleri, kıvılcım ateşlemeli-pistonlu içten
yanmalı motorlu jeneratör setleri, rüzgar gücü tahrikli elektrik jeneratörleri, sayılanlar dışında kalan
türlerdeki diğer elektrik jeneratörleri ve rotatif konvertörler yer almaktadır.
Arnavutluk 2009 yılında 8,38 milyon dolar değerinde jeneratör ithal etmiştir. Ülkenin enerji üretiminin
düştüğü yıllar olan 2007-2008’de jeneratör ithalatının arttığı göze çarpmaktadır. 2009 yılında ise önceki
yıla göre %47’lik bir düşüş söz konusudur.Arnavutluk’un ithalatında başlıca ülkeler sırasıyla: Çin, İtalya,
Türkiye, Yunanistan ve İngiltere olarak sıralanmaktadır.
Arnavutluk’un 8502 GTİP’li Dizel/Yarı-dizel jeneratörler ithalatında başlıca alt-ürünler şunlardır:
- Güç:>375KVA (GTİP: 850213): 3,14 milyon $
- Diğer elektrojen grupları (GTİP: 850239): 2,21 milyon $
- Güç: >75 kVA (GTİP: 850211):1,80 milyon $
- Güç: 75-375 kVA,(GTİP: 850212): 892 bin $
Türkiye’nin ihracat verilerine göre Arnavutluk’a 2010 yılında bir önceki yıla göre %47 azalışla 470 bin
dolarlık jeneratör ihracatı yapılmıştır.
Türkiye’nin 2010 yılında Arnavutluk’a Dizel/Yarı-dizel Jeneratörler grubunda ihraç ettiği başlıca ürünler:
- Güç:>375KVA (GTİP: 850213): 118.921 $
- Güç: >75 kVA (GTİP: 850211):199.671 $
- Güç: 75-375 kVA,(GTİP: 850212): 315.948 $
Arnavutluk 8502 GTİP’li jeneratörlerin ithalatında “MFN” ilkesi kapsamındaki ülkelere %2’lik gümrük
vergisi uygulamaktadır. Diğer yandan bu ürünlerin AB ülkelerinden ithalatında gümrük vergisi
alınmamaktadır. Ülkemizle Arnavutluk arasında yürürlükte bulunan STA kapsamında 8502 GTİP’li
jeneratörler Arnavutluk’a sıfır gümrükle ithal edilmektedir.
Arnavutluk yukarıda anlatılan nedenlerden ötürü (enerji güvenirliğinin yeterince gelişmemiş olması
nedeniyle) jeneratörler için potansiyel bir pazar olmaya devam edecektir. Elektrik üretim-iletim-dağıtım
altyapısına yapılacak yatırımlarla ülkenin enerji temininde gelişmeler sağlanabilecektir. Ancak bu
yatırımlar büyük oranda uluslararası kuruşların sağlayacağı finansmana ve sektörün özelleştirilmesine
bağlıdır.
Elektrik Devresi Teçhizatı, Gerilim< 1000 Volt
Bu ürün grubu elektrik fişleri, prizleri, soketleri, ampul duyları, devre kesiciler, diğer elektrik anahtarları
vb. ev ve/veya endüstriyel tip alçak ve orta gerilim elektrik teçhizatını kapsamaktadır.
2009 yılında Arnavutluk bir önceki yıla göre %40 düşüş ile 12,4 milyon dolarlık “gerilimi 1.000 voltu
geçmeyen elektrik devresi teçhizatı ithalatı yapmıştır. İthalatta başlıca ülkeler sırasıyla: İtalya, Çin, Hong
Kong, Almanya ve Yunanistan’dır. Türkiye ise ithalatta %4,2’lik payla 5 inci sıradadır. Arnavutluk’un
ithalatında alt-ürünlere bakıldığında genel olarak homojen bir dağılım görülmektedir:
- Diğer elektrik devresi teçhizatı, Gerilim< 1000v
(GTİP: 853690): 2,8 milyon $
- Otomatik Devre Kesiciler, (GTİP. 853620) : 2,6 milyon $
- Soketler ve fişler (GTİP: 853669): 2,3 milyon $
- Diğer Elektrik Anahtarları –oto. devre kesici ve röleler hariç (GTİP: 853650): 2,2 milyon $
Türkiye’nin 2010 yılı verilerine göre 8536 ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre %16 azalarak 530
bin dolar olmuştur.
Arnavutluk 8536 gtip’li ürünlerin ithalatında “MFN” ilkesi kapsamındaki ülkelere %0 ila %10 arasında
değişen gümrük oranları uygulamaktadır. Diğer yandan bu ürünlerin AB ülkelerinden ithalatında gümrük
vergisi alınmamaktadır. Ülkemizle Arnavutluk arasında yürürlükte bulunan STA kapsamında 8536 gtip’li
“Gerilim 1.000 Volt’u Aşmayan Elektrik Devresi Teçhizatı” Arnavutluk’a sıfır gümrükle ithal edilmektedir.
Elektrik Kontrol, Dağıtım Tabloları-Panoları
Elektrik kontrol dağıtım tabloları grubunda elektriğin dağıtım ve kontrolünde kullanılan ve birden fazla
cihazdan oluşan tablo ve panolar yer almaktadır. Bu pano ve tablolar 1000 volt ve altı gerilime sahip
olanlar ve 1000 Volt üstü gerilime sahip olanlar şeklinde ikiye ayrılmaktadır. 1000 volt ve altı cihazlar
ağırlıklı olarak dağıtım şebekesinde (alçak ve orta gerilim), endüstriyel tesislerde ve asansörlerde
kullanılmakta, 1000 Volt üstü cihazlar ise ağırlıklı olarak elektrik iletim hatlarında (yüksek gerilim)
kullanılmaktadır.
Arnavutluk 2009 yılında 11,3 milyon dolarlık “elektrik tablo/panoları” ithalatı gerçekleştirmiştir. İthalatın
gerçekleştiği başlıca ülkeler sırasıyla; İtalya, Türkiye, İspanya, Almanya ve Slovenya’dır. İkinci sırada yer
alan Türkiye’nin payı %22,8’dir. Ülkenin pano/tablo ithalatında alt gruplar şu şekildedir:
-Kontrol Dağıtım Tabloları, Gerilim =< 1.000 Volt (GTİP: 853710): 7,48 milyon $
-Kontrol Dağıtım Tabloları, Gerilim >1.000 Volt (GTİP: 853720): 3,83 milyon $
Türkiye 2010 yılında Arnavutluk’a yaklaşık 174.407 dolarlık “Elektrik Kontrol-Dağıtım Tablo/Panosu” ihraç
etmiştir.
Arnavutluk 8537 gtip’li elektrik kontrol-dağıtım tablo/panoları ithalatında “MFN” ilkesi kapsamındaki
ülkelere %2 oranında gümrük vergisi uygulamaktadır. Bu ürünlerin AB ülkelerinden ithalatında gümrük
vergisi alınmamaktadır. Ülkemizle Arnavutluk arasında yürürlükte bulunan STA kapsamında 8537 gtip’li
elektrik kontrol-dağıtım tablo/panoları Arnavutluk’a ithalatında da gümrük vergisi oranı %0’dır.
Elektro-Termik Cihazlar
8516 numaralı gtip kapsamında yer alan “elektro termik cihazlar” ürün grubunda, çoğunlukla evlerde
kullanılmakla beraber, sadece ev-tipi kullanımla sınırlı olmayan şu ürünler yer almaktadır: Elektrikli anında
veya depolu su ısıtıcılar, daldırma tip su ısıtıcılar; Depolu ısıtıcı radyatörler; Diğer tip elektrikli ısıtıcı
cihazlar, hava perdeleri, sobalar vb; Saç kurutucular, berber işlerine mahsus diğer elektrik ısıtıcılı
cihazlar; El kurutma makineleri; Elektrik ütüleri; Mikro-dalga fırınlar; Diğer elektrikli fırınlar, ocaklar,
ızgaralar, tost makineleri, ızgara ve kızartma cihazları, pişirme sacları, kaynatma halkaları vb; Kahve çay
yapmaya mahsus elektrikli cihazlar; Ekmek kızartma makineleri; Fritözler; Elektrikli ısıtıcı rezistanslar;
Elektro-termik cihazların aksam ve parçaları.
Arnavutluk’un “elektrikli ısıtıcılar, fırınlar ve benzeri ev-tipi elektro-termik cihazlar” ithalatı 2009 yılında
21,17 milyon dolar olmuştur. 2008 yılına göre artış %17’dir. İthal edilen başlıca ürünler:
- 851660: Elektrikli fırın, ocak vb cihazlar (9,7 milyon $)
- 851610: Elektrikli su ısıtıcılar (5,5 milyon $)
- 851640: Elektrikli ütüler (1,19 milyon $)
- 851650: Mikrodalga fırınlar (1,08 milyon $)
- 851629: Elektrikli ısıtma cihazları, sobalar vb. (919 bin $)
- 851671: Elektrikli çay-kahve hazırlama cihazları (496 bin $)
Arnavutluk’un 2009 yılı elektro-termik cihazlar ithalatında başlıca ülkeler sırasıyla: İtalya, Çin, Türkiye,
Polonya ve Yunanistan’dır. İthalatta ikinci sırada yer alan Türkiye %17,7’lik paya sahiptir.
Türkiye’den Arnavutluk’a ihraç edilen başlıca elektro-termik cihazlar şunlardır:
- Elektrikli fırınlar, ocaklar vb. pişirici cihazlar (GTİP: 8516.60): 3 milyon $
- Elektrikli ısıtıcılar, hava perdeleri, sobalar vb. (GTİP: 8516.29): 393 bin $
Arnavutluk 8516 gtip’li elektro-termik cihazlar ithalatında “MFN” ilkesi kapsamındaki ülkelere %10
oranında gümrük vergisi uygulamaktadır. Bu ürünlerin AB ülkelerinden ithalatında gümrük vergisi
alınmamaktadır. Ülkemizle Arnavutluk arasında yürürlükte bulunan STA kapsamında 8516 gtip’li elektro-
termik cihazların Arnavutluk’a ithalatında gümrük vergisi oranı %0’dır.
Elektronik
Televizyon Alıcıları:
Arnavutluk’un “televizyon alıcıları, video monitör ve projektörler” ithalatı 2009 yılında 39 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir.
Alt ürün gruplarına göre ithal edilen ürünler şunlardır: Renkli televizyon alıcıları (26 milyon dolar), renkli
video monitörleri (4,7 milyon dolar), video projektörleri (2,6 milyon dolar).
Arnavutluk’un 8528 gtip’li “televizyon alıcıları, monitörler, projektörler” ürün grubunda ithalat yaptığı
başlıca ülkeler sırasıyla; Çin, Güney Kore, İtalya, Slovakya, Tayvan ve Türkiye’dir. Türkiye ülkenin 8528
gtip’li ithalatında %10,5’lik paya sahiptir.
Türkiye’nin Arnavutluk’a “televizyon alıcıları, video monitör ve projektörler” ihracatı 2010 yılında bir önceki
yıla %20 oranında azalarak 2,9 milyon dolar olmuştur. Türkiye’nin Arnavutluk’a gtip 8528 kapsamında
yaptığı ihracatta önem arz eden renkli televizyonların (gtip: 8528.72) ihracatı 2010 yılında 2,8 milyon
dolar olmuştur.
Arnavutluk 8528 gtip’li “televizyon alıcıları, monitörler, projektörler” ithalatında “MFN” ilkesi kapsamındaki
ülkelere %0, %2 ve %10’luk 3 farklı oranında gümrük vergisi uygulamaktadır. MFN kapsamındaki
ülkelerden ithalatta, televizyon alıcıları %10’luk gümrük vergisine tabidir. 8528 gtip’li ürünlerin AB
ülkelerinden ithalatında gümrük vergisi alınmamaktadır. Ülkemizle Arnavutluk arasında yürürlükte
bulunan STA kapsamında 8528 gtip’li televizyon alıcıları, monitörler, projektörlerin Arnavutluk’a
ithalatında da gümrük vergisi oranı %0’dır.
Hazır Giyim
Arnavutluk hazır giyim sektöründe 100’ün üzerinde yabancı sermayeli firma dahilde işleme kapsamında
faaliyet göstermektedir. Bu firmaların %70’i İtalyan %27’si ise Yunan sermayelidir. Bu firmaların
tamamına yakını %100 ihracata çalıştıklarından ve yerli üretim de yetersiz olduğundan hazır giyim
talebinin tamamına yakını ithalat yolu ile karşılanmaktadır.
Arnavutluk hazır giyim pazarında İtalyan ürünleri hakim durumdadır. 2009 yılı itibarıyla örme giyim eşyası
ve aksesauları ithalatının %61’i İtalya’dan gerçekleştirilmiştir. Türkiye %14,9 pay ile 2 nci, Çin %12,5 pay
ile 3 üncü, Yunanistan %9 pay ile 4 üncü ve Hindistan %0,4 ile 5 incisırada yer almaktadır. Örülmemiş
giyim eşyası ve aksesuarlarında ise İtalya %67 pay ile pazarda lider konumundadır.Türkiye ise %6,4 pay
ile Yunanistan ve Çin’in ardından 4 üncü sıradadır.
Arnavutluk’un nüfusu üç milyon olup, 29 yaş ortalaması ile oldukça genç bir nüfusa sahiptir. Dolayısıyla,
denim ve spor giyim en çok talep gören ürünlerdir. Pek çok Türk denim ve spor giyim markası da
Arnavutluk’ta mağazacılık uygulamasına giderek isabetli karar vermiştir.
İtalya’nın ekonomik ve sosyal olarak Arnavutluk üzerinde çok büyük bir etkisi bulunmaktadır. İki ülkenin
komşu olması ve İtalya’da önemli bir Arnavut işgücünün bulunması iki ülke arasındaki ticaretin
gelişmesine ve Arnavutluk’ta İtalyan yatırımlarının artmasına katkıda bulunmuştur. Aynı ilişki İtalya
örneğindeki kadar güçlü olmasa da Yunanistan ile de bulunmaktadır ve Yunanistan Arnavutluk’ta her
alanda etkisini artırmaya çalışmaktadır. Dolayısıyla, İtalya ve Yunanistan’ın Arnavutluk’un geleneksel
ticari ortakları olması Türkiye için önemli bir dezavantaj yaratmaktadır.
İlaç Sanayi
Ülkede özel sektöre ait 3 tane yerli ilaç üreticisi, 216 tane ecza deposu, 1020 tane eczane, 210 tane
özel ilaç acentesi ve 42 tane hastane eczanesi vardır. Ayrıca pazarda hastaların yaş durumuna veya
hastalığın seyrine göre gereken dozajlarda veya değişik farmasötik şekillerde 3400 kayıtlı ilaç
bulunmaktadır.
Ülkede toplam 41 tane hastane ve 2039 sağlık çalışanı vardır. Bu sağlık kurumlarının hepsi devlete aittir.
Hükümet sağlık hizmeti veren kuruluşları %20 oranında artırmayı planlamaktadır.
Arnavutluk’un toplam ilaç ithalatı 2009 yılında 137 milyon dolar olmuştur. İlaç ithalatının yaklaşık %90’ını,
3004 GTİP grubunda bulunan perakende hale getirilmiş ilaçlar oluşturmaktadır. Perakende hale getirilmiş
ilaç ithalatının %60’ı AB ülkelerinden gerçekleştirilmektedir. AB ülkeleri dışındaki en önemli tedarikçi
İsviçre, ABD ve Türkiye’dir. Türkiye’nin 2010 yılında Arnavutluk’a perakende hale getirilmiş ilaç ihracatı bir
önceki yıla göre yaklaşık %19 oranında artarak 4,17 milyon dolar olmuştur. Ülkeye olan ihracatımız çok
yüksek olmasa bile ihracatta yaşanan olumlu gelişmeler, pazardaki payımızın artacağının önemli bir
göstergesidir.
İnşaat Malzemeleri
Adi Metallerden Kilitler, Sürgüler
Arnavutluk’un 2009 yılında gerçekleştirdiği 39 milyon $ değerindeki adi metallerden kilit ve sürgüler
ithalatının %97,2’si İtalya’dan yapılmaktadır. İkinci sırada %1 payla Çin ve üçüncü sırada %0,8 payla
Türkiye yer almaktadır. 2005-2009 döneminde Arnavutluk’un kilit/sürgü ithalatı yıllık ortalama %25
oranında artarken aynı dönem Türkiye’nin Arnavutluk’a ihracatı 2009 yılında önceki yıla oranla %50
oranında artış göstermiştir. Adi metallerden kilit ve sürgü ithalatında Arnavutluk gelişen bir pazardır.
Türkiye son yıllarda Arnavutluk adi metallerden kilit ve sürgü pazarında artan talep hızını aynı oranda
takip edememiş pazar payını kaybetmeye başlamıştır.
İş ve Maden Makineleri
Arnavutluk’un iş makine ve cihazlarının aksamı, parçaları ithalatı son beş yılda %99, 2009 yılında ise
önceki yıla göre %3 artış göstermektedir.Türkiye pazarda Çin ve İtalya’nın ardından %6,6’lık pay ile 3
ncü sıradadır. Çin %68,5’lik pay ile lider konumundadır. İhracatımızın ve pazar payımızın sektör
potansiyeli çerçevesinde artması beklenmektedir.
Toprak, taş, metal cevheri ayıklama ve eleme için kullanılan makineler (8474) Arnavutluk’a ihracatımızda
önemli bir ürün grubudur. 2010 verileriyle 172 bin dolar olarak gerçekleşen ihracatımız, 2009 yılına göre
%82 azalma göstermiştir. Arnavutluk’un toplam ithalatının 21,46 milyon dolar olduğu ayıklama ve eleme
makinelerinde pazarın en önemli ihracatçısı %48,7 pay ile İtalya’dır. Çin, Yunanistan, Portekiz, Avusturya
ve İngiltere önemli ihracatçı ülkelerdendir.
8429 çerçevesindeki buldozer, greyder, ekskavatör, küreyici, yükleyici gibi iş makinelerinde Arnavutluk’a
ihracatımız 2009 verileri ile 35 bin dolar düzeyindedir. Sektör ağırlıklı olarak büyük şirketlerin ve
markaların kontrolündedir; pazarda İtalya %39,8 pay ile pazar lideridir. Almanya, İngiltere, Yunanistan
ve Hollanda ise diğer ihracatçı ülkelerdir.
İş makinaları aksam ve parçaları ithalatında gümrük vergisi uygulamayan Arnavutluk pazarı gelişen bir
pazar olmasına rağmen ilgili pazara ihracatımızın maden makineleri haricinde düşme eğiliminde olduğu
görülmektedir.
Kumaş
2008 yılının ikinci yarısında ortaya çıkan küresel finansal kriz Arnavutluk ekonomisinin dışa bağımlılığının
az olması nedeniyle, ilk aşamada etkisini göstermemiştir. 2008 yılının sonlarına doğru özellikle İtalya ve
Yunanistan’da çalışan işçi döviz transferlerinde yavaşlama başlamış, ayrıca İtalya ve Yunanistan’a tekstil
ve ayakkabıda fason üretim yapan işletmelerin, talep daralması nedeniyle kapanmaları ve iş
yavaşlatmalarına neden olmuştur.
Ülkede en yüksek miktarda yatırımda bulunan ülkeler, başta İtalya ve Yunanistan olmak üzere, Avrupa
ülkeleridir. Yatırımlar, hazır giyim ve ayakkabı olmak üzere tekstil sektöründe yoğunlaşmaktadır. Düşük
işgücü maliyetleri, hızlı üretim imkânı, düşük ulaştırma maliyeti gibi sebeplerle tekstil, ayakkabı ve deri
sektörleri, ülkenin güçlü ve stratejik sektörleri arasında yer almaktadır.
İtalya yatırımları Adriyatik Denizine yakın, batı tarafında olup, %21’i tekstil ve ayakkabı üretiminde
yoğunlaşan, genelde küçük veya orta büyüklükte yatırımlardır. İtalyan şirketler düşük ücretli işgücünden
faydalanmaktadır. Arnavutluk’taki ücretler İtalya’daki ücretlerin yaklaşık onda biridir.
Yunan yatırımları Güney ve Güneydoğuda, Yunananistan’a yakın olan bölgelerde yoğunlaşmıştır. Yunan
yatırımcıları genelde ticaret sektöründe çalışmaktadırlar. Tekstil, giyim ve deri ürünlerinin imalatındaki
toplam payları ancak %2’dir.
Yabancı yatırımların çoğu Tiran ve Durres şehirlerinde yoğunlaşmıştır. Bu iki şehir yabancı şirketlerin
%67’sini çekmektedir.
Arnavutluk’ta üretim daha çok hazır giyime yönelik gelişmiştir. Ülkede kumaş imalatı fazla gelişmemiştir.
Hazır giyim imalatçıları, özellikle yabancı yatırımcılar, ihracata yönelik üretimlerinde kullandıkları kumaşı
yurt dışından temin etmektedirler.
Tekstil ve ayakkabı sektörlerinin genel ihracat üzerinde büyük payları vardır. Tekstil ürünleri toplam
ihracattan %26 pay almaktadır.
Arnavutluk’un toplam kumaş ithalatı son beş yılda %16, 2009 yılında ise önceki yıla oranla %5 artış
göstererek 15 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu artış eğiliminde ülkedeki yabancı hazır giyim
üreticilerinin ihracata yönelik üretimlerinde kullanmak üzere ithal ettiği kumaşın önemli bir payı
bulunmaktadır.
Medikal Ürünler ve Cihazlar
Arnavutluk medikal pazarı dışa bağımlı bir pazardır. 2009 yılında (9018 Gtip) tıp, cerrahi, dişcilik,
veterinerlik alet ve cihazlarında 21,9 milyon dolarlık, (9022 Gtip) radyasyonlu cihazlar, X ışınlı
jeneratörler, tedavi koltuklarında ise 5 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirmiştir. Bu ürün gruplarında 2009
yılında 1,4 milyon, 2010 yılında ise 903 bin dolarlık ithalat ise ülkemizden yapılmıştır.
9018 Gtip grubunda Avusturya, Almanya, İtalya, Çin ve Japonya, Almanya, 9022 Gtip grubunda ise
İngiltere, Almanya, Çin, Hollanda ve Yunanistan önemli ihracatçılardır.
Arnavutluk tıbbi cihaz ve ekipman ithalatında gümrük vergisi uygulamamaktadır. Sektörün büyüme ve
gelişme eğilimini sürdürmesi beklenmektedir.
Son yıllarda Arnavutluk ekonomisinin yakaladığı büyüme eğiliminin süreceği, toplam GSMH içerisinde %3
pay alan sağlık harcamalarının da artacağı beklentisi pazara yönelik çalışmaların artırılmasını
gerektirmektedir.
Mobilya
Küçük bir ekonomiye sahip olan Arnavutluk 2009 yılında 64 milyon dolar değerinde mobilya ithal etmiştir.
Bu talebin %39,6’sı İtalya tarafından karşılanmıştır. İkinci sırada %27 pay ile Çin gelmektedir. Türkiye ise
%9,4 pay ile 3. sırada yer almaktadır.
2010 yılında Arnavutluk’a mobilya ihracatımız 5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
3 milyon dolayındaki nüfusu ve 792 bin hane ile küçük bir pazar olan Arnavutluk nüfusunun %24’ünü 15
yaş altı, %67’sini 15-64 yaş arası nüfus oluşturmakta ve toplam nüfusun yarıya yakın kısmı şehirlerde
yaşamaktadır. Arnavutluk nüfusunun en önemli özellikleri genç ve iyi eğitilmiş nüfusa sahip olmasıdır.
Ülkede işgücünün yarısından fazlası, çok kazançlı olmayan, tarım sektöründe çalışmaktadır. Arnavutluk
kişi başına düşen gelirini 2000 yılından bu yana iki katına çıkarmış olsa da nüfusun dörtte biri yoksulluk
sınırının altında yaşamakta ve ülke Avrupa’daki en fakir ülkelerden biri olma özelliğini sürdürmektedir. Bu
sebeple pazara ihraç edilmesi düşünülen mobilyanın yüksek fiyatlı olmaması önem arz etmektedir.
Ülkemiz ile Arnavutluk arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında mobilya ürünleri için
gümrük vergisi oranı %0’dır.
Otomotiv Ana ve Yan Sanayi
Arnavutluk’ta komünist rejim süresince araç sahibi olmak yasak olduğundan dolayı ulaşım genelde
bisikletlerle yapılmaktaydı. 1992 yılından itibaren, 46 yıllık komünist rejime son verilerek, çok partili
sisteme geçilen Arnavutluk’ta, araç satışlarının yıllar itibariyle artış gösterdiği görülmektedir.
Arnavutluk’da araç üretimi mevcut değildir.
Arnavutluk’un oto ana sanayi ithalatına baktığımızda, 2009 yılında %7 düşüş ile 286 milyon dolar olarak
gerçekletiği görülmektedir. İthalatında başlıca ülkeler Almanya, İtalya, Fransa ve Japonya’dır.
Arnavutluk’un oto ana sanayi ithalatında Türkiye 9 uncu sırada yer almaktadır. Ülkenin en fazla ithal
ettiği ürün grubu binek otomobillerdir.
2009 yılında binek otomobil ithalatı bir önceki yıla göre %11 azalarak 159 milyon dolar olmuştur. En fazla
ithalat gerçekleştirdiği ülkeler Almanya, İtalya, ABD, Fransa ve Japonya’dır. İkinci grupta kamyonlar yer
almaktadır. Arnavutluk’un 2009 yılı kamyon ithalatı bir önceki yıla göre %2 azalarak 51 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir. İthalatın en fazla gerçekleştiği ülkeler Almanya, İtalya, İngiltere, Japonya ve
İsveç’tir. Türkiye ise %2,7’lik pay ile Fransa’nın ardından 7 nci sıradadır.
Arnavutluk’un kara taşıtları için aksam ve parçalar ithalatı ise 2009 yılında %5 azalarak 18,6 milyon dolar
olmuştur. İthalatında başlıca ülkeler ise Almanya (%28,2), İtalya (%28,1), Türkiye (%12,1), Çin (%5,8) ve
Japonya (%4)’dır.
Arnavutluk’a olan oto ana sanayi ithalatında dördüncü grupta yer alan traktörler 2009 yılında bir önceki
yıla göre %18 artarak 16,6 milyon dolara yükselmiştir. İthalatında başlıca ülkeler Almanya, İtalya, İsveç,
Hollanda ve Japonya’dır.
Türkiye’nin Arnavutluk’a oto ana sanayi ihracatı 2009 yılında bir önceki yıla göre %3 azalarak 4,6 milyon
dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’den Arnavutluk’a olan ihracatta binek otomobil ihracatı 2009 yılında
bir önceki yıla göre %121 artarak 715 bin dolar olmuştur.
Kara taşıtları için aksam, parçalarının (8708 GTİP) 2009 ithalatı; bir önceki yıla göre %5 azalarak 18,6
milyon dolar olmuştur. Bu grupta en fazla ithalat gerçekleştiren ülkeler ise Almanya, İtalya, Türkiye, Çin
ve Japonya olarak sıralanmaktadır.
Kauçuktan dış lastiklerin (4011 GTİP) 2009 ithalatı; bir önceki yıla göre %21 azalarak 14,4 milyon dolar
olmuştur. Bu grupta en fazla ithalat gerçekleştiren ülkeler ise Çin, G. Kore, İtalya, Türkiye ve Yunanistan
olarak sıralanmaktadır. Türkiye %13,3’lük paya sahip olup 2010 yılında ihracatımız 837 bin dolar olarak
gerçekleşmiştir.
Arnavutluk’a filtre ihracatımız 2010 yılında %10 azalarak 1,2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
Arnavutluk otomotiv ana ve yan sanayinde dışa bağımlı ve her iki sanayide de net ithalatçıdır.
Arnavutluk’a olan otomotiv ihracatımızın gelecek dönemde yeniden artacağı tahmin edilmektedir. Yakın
pazar olması da bir avantaj olarak görülmektedir.
Petrol Ürünleri
Petrol yağları, AB nomenklatürü esas alınarak GTİP numarasına göre 271019 ve 3403 numaraları altında
sıralanmıştır. Bu bölümde Türkiye’nin ihracatının fazla olduğu 271019 grubu dikkate alınmıştır.
Petrol yağları, sanayi faaliyetlerin vazgeçilmez elemanıdır. Türkiye’de bu sektörde faaliyet gösteren firma
sayısı 2008 yılı itibarı ile 215 olup 2007-2008 yılları arasında lisans alan firma sayısı %35 artmıştır.
Ülkemizdeki tek petrol yağ rafinerisi Tüpraş Aliağa Rafinerisi olup; yıllık 300 tonluk madeni yağ üretim
kapasitesine sahiptir.
271019 GTİP numarasında yer alan madeni yağlar özellikle otomotiv ve makine sektörleri için hayati
önem taşımaktadır. Bu nedenle küresel krize bağlı daralma yağ sektörünü de doğrudan etkilemiştir.
Arnavutluk’ta petrol üretiminin merkezi Berat ve Fier bölgeleridir. Ülkede petrol çıkarılması konusunda
faaliyet gösteren çok sayıda yabancı firma bulunmaktadır. Bu firmalar çoğunlukla kara sondajı
yapmaktadır. 2008 yılında devletin sahip olduğu tek petrol rafinerisi olan Albanian Refining and
Marketing Of Oil Sh.a.-Armo özelleştirilmiştir. Ülkede uzun vadede petrol ve yan ürünleri ihtiyacının
karşılanması için, yerli üretime ve yabancı şirketlerle yapılan anlaşmalara dayanarak yeni gaz ve petrol
kaynaklarının bulunması, var olan petrol üretiminin artırılması amacıyla stratejik yatırımların verimliliğinin
yükseltilmesi planlanmaktadır.
Arnavutluk’un toplam petrol yağı ithalatı son beş yılda %36 oranında artmıştır. Petrol yağı ithalatının
%86’sını 271019 grubunda yer alan madeni yağlar oluşturmaktadır. Arnavutluk ithalatın %88,4’ünü
Yunanistan ve Rusya’dan gerçekleştirmiştir. 2010 yılında Türkiye’nin Arnavutluk’a petrol yağında yaptığı
ihracat önceki yıla göre %20 oranında azalma olmuştur.
Arnavutluk tarafından petrol yağlarında uygulanan gümrük oranları Serbest Ticaret Anlaşması uyarınca
%0’dır. Arnavutluk küçük bir pazar olarak görünmesine rağmen uzun vadede özellikle petrol ürünleri
konusunda büyümeye devam edecektir.
Plastik ve Kauçuk İşleme Sanayi
Plastikten Hortumlar, Borular ve Bağlantı Parçaları
Arnavutluk plastik borular, hortumlar ve bağlantı parçaları ithalatı 2009 yılı itibariyle 25,5 milyon dolar
olarak gerçekleşmiştir.
Plastik boru üretim kapasitesi fazla olan Türkiye, 2010 yılında Arnavutluk’a 2,9 milyon dolar plastik boru,
hortum ve bağlantı parçaları ihracatı gerçekleştirmiştir. Bu rakam ile birlikte Türkiye, Arnavutluk’un en
fazla plastik boru, hortum ve bağlantı parçaları ithalatı gerçekleştirdiği ülkeler içerisinde %10,4
dolayındaki payı ile 4. sırada yer almıştır. Son 5 yıllık veriler göz önüne alındığında Arnavutluk sektör
ithalatı ortalama %27 artış göstermiştir. Türkiye’nin Arnavutluk’a ihracatı ise %32 artmıştır.
Türkiye’nin Arnavutluk’a gerçekleştirdiği plastik boru ve bağlantı parçaları ihracatının büyük kısmını
391721 gtip numaralı etilen polimerlerinden ve 391722 gtip numaralı propilen polimerlerinden plastik
boru ve hortumlar oluşturmaktadır.
Etilen ve propilen polimerlerinden plastik hortum ve borular tarımsal sulamada yaygın olarak
kullanılmaktadır. Arnavutluk tarım sektörü ülke ekonomisinin %20’sini oluşturmaktadır. Ülkede kurulan
kolektif çiftlikler tarımsal üretimin büyük çoğunluğunu oluşturmaktadır.
Arnavutluk ile Türkiye arasında plastik hortum, boru ve bağlantı parçaları ticaretinde uygulanan gümrük
vergisi oranları %2 , %5 ve %6 olarak uygulanmaktadır. Türkiye’nin en çok ihracatını gerçekleştirdiği
391721 ve 391722 gtip numaralı plastik hortum ve borular için uygulanan gümrük vergisi oranları %5’dir.
Pompa ve Kompresörler
Sıvı Pompaları
2009 yılında Arnavutluk 18,4 milyon dolar değerinde sıvı pompası ithalatı gerçekleştirmiştir. Türkiye’nin
2010 yılı sıvı pompa ihracatı 269 milyon dolar olup, Arnavutluk’a 636 bin dolar değerinde sıvı pompası
ihraç edilmiştir.
Türkiye Arnavutluk’a 2004 yılında 299 bin dolar olan sıvı pompa ihracatını 2010 yılında 636 bin dolara
yükseltmiştir. Bununla birlikte; 2010 yılında sıvı pompaları ihracatında önceki yıla göre %12’lik bir düşüş
söz konusudur.
Arnavutluk’a sıvı pompaları içinde en çok ihraç edilen kalem 841381 gtip nolu diğer sıvı pompaları, ikinci
kalem 841360 gtip nolu diğer döner deplasmanlı pompalar ve üçüncü kalem 841370 gtip nolu diğer
santrifüjlü pompalardır.
Sıvı pompaları ithalatında %45,8’lik payla pazarın yaklaşık yarısına hakim olan İtalya ilk sırada
yeralmaktadır. İngiltere, Yunanistan, Hollanda, Çin diğer önemli tedarikçilerdir. Türkiye Almanya’nın
ardından %2,6 payla 7 nci sıradadır.
Sıvı pompaları için uygulanan gümrük vergisi oranı %0’dır.
Sofra ve Mutfak Eşyaları
2009 yılı itibarı ile Türkiye’nin toplam plastikten sofra, mutfak eşyası ihracatında Arnavutluk %1,3’lük pay
ile 33 üncü sırada; camdan sofra, mutfak eşyası ihracatında ise %0,3’lük pay ile 66 ncı sırada yer
almaktadır. 2009 yılında Arnavutluk toplam 13 milyon dolarlık plastik ve cam mutfak eşyası ithalatı
gerçekleştirmiştir. Arnavutluk’un toplam plastik mutfak eşyası ithalatında Türkiye % 38’lik payı ile birinci,
cam mutfak eşyası ithalatında ise % 22,5’lik payı ile Çin’in ardından ikinci konumdadır.
Arnavutluk plastik ve cam mutfak eşyası pazarında ülkemizin yanı sıra, İtalya, Yunanistan, Çin ve
Makedonya rekabet etmektedir. Arnavutluk plastik mutfak eşyalarında AB üyesi ülkelere % 1.2 diğer
ülkelere ise % 6 gümrük vergisi uygulanmaktadır. Cam mutfak eşyalarında ise AB üyesi ülkelere % 0,
diğer ülkelere ise % 10 gümrük vergisi uygulanmaktadır. 1 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe giren
Arnavutluk-Türkiye arasındaki STA’a göre cam mutfak eşyasında gümrük vergisi anlaşmanın yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren %0 olmuştur. Diğer taraftan, plastik mutfak eşyasında ise kademeli olarak
gümrük vergisinin azaltılması öngörülmüş, 2009 yılı için %3,6 olan gümrük vergisinin 1 Ocak 2013
tarihine kadar sıfırlanması öngörülmüştür.
Arnavutluk plastik ve cam mutfak eşyası ithalatı 2009 yılında bir önceki yıla göre sırasıyla % 25 ve 1
artmış olup, son beş yılda plastikte ortalama %21, cam eşyada % 31 artmıştır. Arnavutluk plastik ve cam
mutfak eşyası pazarının büyümekte olduğu görülmektedir.
Temizlik Maddeleri
Sabun ve Deterjanlar
Arnavutluk’un sabun ithalatı 2009 yılı itibariyle 8 milyon dolar civarındadır. Ülkenin ithalatı bir önceki yıla
göre %14 oranında artmıştır. Türkiye’nin bu ülkeye yönelik toplam sabun ihracatı ise 2010 yılında önceki
yıla oranla %18 artarak 4 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. Arnavutluk’a gerçekleştirdiğimiz sabun
ihracatında ilk sırada kalıp sabunlar bulunmaktadır. Türkiye, Arnavutluk’un ithalatında %57,3’lük payı ile
ilk sırada yer almaktadır. Pazardaki önemli rakiplerimiz ise İtalya, Almanya, Çin ve Hollanda’dır.
Temizlik maddeleri, çamaşır, bulaşık makinesi deterjanları, yüzey temizlik maddeleri vb. ürünleri
kapsamaktadır. Arnavutluk’un temizlik maddeleri ithalatı ise 2009 yılında bir önceki yıla göre %9 oranında
artarak 47 milyon dolara ulaşmıştır. Türkiye’nin söz konusu ülkeye yönelik temizlik maddeleri ihracatı ise
2010 yılı için 2,3 milyon dolardır. Arnavutluk’a yönelik temizlik maddeleri ihracatımızda ilk sırada
perakende satışa hazır temizlik maddeleri bulunmaktadır. Arnavutluk’un temizlik maddeleri ithalatında
Türkiye sahip olduğu %17,2 pay ile 4. sırada yer almaktadır. Pazardaki önemli tedarikçiler ise; İtalya,
Romanya, Çek Cumhuriyeti veYunanistan’dır.
Arnavutluk ekonomisinin önümüzdeki dönemde büyüyeceği yönünde beklentiler mevcuttur. Son yıllarda
Arnavut tüketicilerin yaşam tarzlarında Batılılaşmaya yönelik bir eğilim söz konusudur. Gerek pazardaki
bu eğilimin gerekse ekonomide beklenen büyümenin sabun ve temizlik maddeleri pazarını da olumlu
etkilemesi beklenmektedir. Bu sürecin hali hazırda pazarda önemli bir yere sahip olan sabun ve temizlik
maddeleri firmalarımız açısından önümüzdeki dönemde hem ihracat, hem yatırım açısından yeni fırsatlar
yaratacağı, bu fırsatlardan yararlanabilmek için de pazarın yakından takip edilmesi gerektiği
düşünülmektedir.
ETİKETLER : Arnavutluk sanayisi, Arnavutluk sanayi ürünleri ithalatı , Arnavutluk hizmet sektörü , Arnavutluk hizmet sektörü ihracatı ,
Arnavutluk ne ihrac edilir , Türkiye'nin Arnavutluk'a ihracatı , Arnavutluk a beyaz eşya ihracatı , Arnavutluk'a sabun ve deterjanlar ihracatı