🇺🇦 1. УКТЗЕД (UKTZED) Nedir?
Tanım ve Yapı
- Tam Adı (Ukraynaca): Українська класифікація товарів зовнішньоекономічної діяльності
 - Türkçesi: Ukrayna Dış Ekonomik Faaliyetler Mal Sınıflandırması.
 - Temeli: Harmonize Sistem (HS) + Combined Nomenclature (CN) + Ukrayna’ya özgü alt kodlar.
 - Kod Yapısı: Genellikle 10 hanelidir.
 
Kullanım Alanları
- Ukrayna gümrük tarifelerinin belirlenmesi,
 - İthalat–ihracat beyannamelerinin doldurulması,
 - Dış ticaret istatistik raporlamaları,
 - Veri analizleri ve pazar araştırmaları.
 
📘 Özetle: Ukrayna’da yasal ve resmi olarak kullanılan sistem **УКТЗЕД**'dir.
❌ 2. УКТ ВЭД (UKT VED) Nedir? (Ukrayna'da Kullanılmaz)
Hangi Ülkelere Ait?
- Temel Kullanım Alanı: Rusya Federasyonu ve **EAEU (Avrasya Ekonomik Birliği)** ülkeleri.
 - EAEU Ülkeleri: Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan.
 - Temeli: HS (Harmonized System), ancak EAEU ortak tarifesine göre düzenlenmiştir.
 
Tanımı
- Tam Adı (Rusça): Унифицированная товарная номенклатура внешнеэкономической деятельности
 - Türkçesi: Birleşik Dış Ekonomik Faaliyet Mal Nomenklatürü.
 
🚨 Önemli: İsim benzerliği kafa karıştırıcı olsa da, Ukrayna ve EAEU sistemleri farklı hukuki dayanaklara sahiptir.
🔍 Fark Analizi Tablosu
| Özellik | УКТЗЕД (Ukrayna) | УКТ ВЭД (Rusya/EAEU) | 
|---|---|---|
| Ülke / Bölge | 🇺🇦 Ukrayna | 🇷🇺 Rusya ve EAEU ülkeleri | 
| Hukuki Dayanak | Ukrayna Gümrük Kanunu | EAEU Gümrük Kanunu | 
| Kod Yapısı | 10 haneli (HS + CN + UA kodu) | 10 haneli (HS + EAEU alt kodu) | 
| Kullanım Alanı | Ukrayna ithalat–ihracat işlemleri | EAEU ülkeleri ithalat–ihracat işlemleri | 
💡 Temel Sonuç
✅ Ukrayna’da dış ticaret işlemleri için kesinlikle kullanılması gereken sistemin adı: “УКТЗЕД” (UKTZED).
❌ Eğer Ukrayna verileri üzerinde çalışıyorsanız, “УКТ ВЭД” kodlarını esas almanız yanlış sonuçlara yol açar. Bu kodlar Rusya ve EAEU ülkelerine aittir.
**📊 Analiz Notu:** Dış ticaret verilerini işlerken daima ilgili ülkenin ulusal sınıflandırma sistemini (Ukrayna için УКТЗЕД) temel almalısınız.