BPO(Bank Payment obligation)
Banka Ödeme Yükümlülüğü

BPO Ödeme Şekli

Açılımı ''Bank Payment Obligation'' olan BPO ödeme şekli

yani Banka Ödeme Yükümlülüğü , ticarette banka garantisi

taşımayan vesaik mukabili ödeme, mal mukabili ödeme gibi

banka garantili olmayan ödeme yöntemlerine banka garantisi

ve finansman olanakları sağlayan güncel bankacılık ürünüdür.


Bir anlamda bu ödeme şekli mal mukabili olan ticari alışverişlere

banka güvencesi sağlamaktadır. Tacirler, banka garantisi, akreditif,

standby gibi karmaşık gördükleri ürünler ya da riskli gördükleri

vesaik mukabili alışveriş yerine bu ödeme şeklini kullanabilir.

BPO ödeme şekli ticaretin kolaylaştırılması, kağıdın kullanımını

kaldırmak,elektronik ortamda ticaretin gerçekleşmesi, güvence

ve kolaylık sağlamak amacıyla ortaya çıkmıştır. Bu ödeme şeklini

kullanan riski azaltarak ödeme güvencesi alır, aynı zamanda kağıtsız,

hızlı ve kolay bir işlemle ticaretini gerçekleştirir. Ödeme daha hızlı,

basit bir şekilde gerçekleşir. Bankalarda bu ödeme şeklinin kurallarına

uymayı kabul etmiştir.

BPO Ödeme Şekli Firmalara Hangi Avantajları Sağlar?

Günümüzde pek çok firma tarafından kullanılmaya başlanan

bu ödeme sistemi firmaların risklerini azaltmakta, ticarette

hız ve güven sağlamaktadır. Bunun yanında kağıtla uğraşmak

zorunda kalmamak, düşük maliyet, zamanında ödeme alma,

riskin birden fazla bankaya dağıtılması, finansmanın kolaylaşması,

işletme sermayesinin serbest kalması gibi avantajları da vardır.

BPO ödeme şeklinde kağıdın kullanılmaması, hızı ve kolaylığı da

beraberinde getirmektedir. Bu yüzden dış ticarette daha yaygın

olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bu yeni bankacılık ürünü tahsil,

açık hesap gibi ticaretin banka güvencesine alınmasını elektronik

ortamda sağlar. Dış ticarette çok kullanılan akreditifle kıyaslandığında

UCP/ISBP gibi kurallarla uğraşmaya gerek kalmadan, daha az

maliyetle, kağıt kullanımını azaltarak firmalara pek çok avantaj sağlar.


Uygulamada bazen bu ödeme şekli akreditif ile karıştırılmaktadır.

Ancak bu ödeme yöntemi akreditiften bağımsız bir yöntemdir.

BOP ödeme şekli ,mal mukabili ve akreditif arasındaki açığın

kapatılmasını sağlayan ve bu yöntemlerin olumlu taraflarını

kapsayan bir sistemdir.

BPO Ödeme Şekli İşleyişi Nasıl Olur?

Yeni ICC kurallarında BPO ödeme şekli, yükümlü bankanın elektronik

ortamda veri tabanında belirlenen koşulların sağlanması halinde lehtar

bankaya ödemeyi yapacağına, belirlenen vadeli ödeme taahhüdüne

uyacağına, belirlenen tutarın vadesinde ödeneceğine dair geri dönülmez

şekilde taahhüde girmesi olarak tanımlanır. Burada yükümlülüğe giren

banka alıcının bankası olmayabilir. Ancak lehtar banka daima satıcının

bankası olmalıdır.

BPO ya katılmak isteyen bir bankanın önce SWIFT’in ticari işlerde kullanılmak

üzere geliştirdiği  TSU(Trade Services Utility)  gibi bir sistemi alması ya da

geliştirmesi gerekir. TMA olarak adlandırılan bu sistem BPO ödeme sisteminin

çalışması için gerekir. Sistem elektronik verilerin eşleştirmesini yaparak,

ISO 20022 ye uygun şekilde rapor hazırlar. Bu nedenle standart ISO 20022

mesaj tiplerinin kullanılması da gerekir.

Alıcı ve satıcının BPO ödeme şeklinde yükümlü banka ile lehtar konusunda

işbirliği yapması da önemlidir. Bu bankalardan gelen bilgilerle oluşturulan veri

tabanında ISO 2022 TSMT ve URBPO zorunludur. Özel durumlarda başka kurallar

kullanılabilir. Bankalar müşterileri ile kendi belirledikleri şartlarda sözleşme yapabilir.

Yükümlü banka veri tabanındaki koşullara uygun ödeme yapacağına, bu yükümlülüğe

girdiğini geri dönülemez şekilde lehtar bankaya taahhüt eder.

BPO ödeme şekli kısaca vesaik mukabili, mal mukabili gibi korunmasız ödeme

yöntemlerine karşı banka garantisini getiren bir üründür. Bu yöntemde fiziki belgeler

önem taşımaz. Sadece veri tabanındaki veriler karşılaştırılarak ödeme yapılır.

Alıcı ve satıcı fiziki belgeleri birbirine gönderebilir. Ticari alışverişte bu yöntemi

kullanmak isteyen taraflar kararlarını verdikten sonra, bankalarına teklif verirler.

Bankalar buna dahil olduktan sonra ödeme için gereken bilgiler belirlenir.

Mutabakat sağlandıktan sonra veri tabanı oluşturulması için çalışma yapılır.

Anahtar Kelimeler:bpo,bank payment obligation,bpo yeni ödeme şekli,bpo nedir,dış ticarette yeni ödeme şekli bpo ,banka ödeme yükümlülüğü