İhracat İstisnası Örnekleri ve
 Hizmet İhracatı İstisnası Örnekleri

Örnek 1

Türkiye'de mükellef (Z) Mühendislik Ltd. Şti., Ürdün'de bulunan bir firma

ile yaptığı anlaşma uyarınca bu firmaya Ürdün'de inşa edilecek bir tekstil fabrikası

projesi çizimini yapmış ve buna ait bedeli tahsil etmiştir.

Bu hizmet, hizmet ihracatı kapsamında KDV’den istisna olup, (Z) firması,

düzenleyeceği faturada KDV hesaplamaz.

Örnek 2

 Türkiye'de faaliyette bulunan (A) şirketi, Almanya'da yerleşik bir firma için,

bu firmanın Türkiye'den satın aldığı tekstil ürünlerinin temin edilmesinde

aracılık etmiş ve komisyon ücreti almıştır.

(A) şirketinin, bu komisyonculuk hizmeti, hizmet ihracatı kapsamında KDV’den istisnadır.

Örnek 3

Türkiye'de yerleşik olan ve seyahat acenteliği yapan (B) A.Ş.,

yurtdışında bulunan bir seyahat acentesinin gönderdiği turist

grubuna konaklama, tur düzenleme ve yeme-içme hizmeti vermektedir.

(B), söz konusu hizmeti karşılığında 25.000 TL almıştır.

Türkiye'deki seyahat acentesi aldığı bu paranın 10.000 TL’lik kısmını,

turist grubunun Türkiye'deki konaklama, yeme-içme gibi masraflarında

kullanmıştır. Yaptığı bu masraflardan sonra kendisine 15.000 TL kalmıştır.

Bu durumda, (B), yabancı seyahat acentesine 15.000 TL’lik hizmette

bulunmuş olup, bu hizmet KDV’den istisna olacaktır.

Ancak, (B) A.Ş. nin turist grubuna Türkiye'de verdiği yeme-içme,

konaklama gibi hizmetlerden Türkiye'de faydalanıldığından,

bu hizmetler KDV’ye tabidir.


Bu mükellefin, yabancı seyahat acentesine verdiği söz konusu hizmetlere

ait düzenleyeceği faturada, vergiden istisna tutulan hizmet bedeli ile vergiye

tabi tutulacak hizmet bedelini ayrı ayrı gösterebileceği gibi, bu hizmetler

için ayrı ayrı fatura düzenlemesi de mümkündür.

Örnek 4

Türkiye'de yerleşik olan ve aracılık faaliyetinde bulunan (A) şirketi, Japonya'da

yerleşik bir firmanın mallarına Türkiye'de müşteri bulmaktadır.

Bu şirketin aracılık faaliyeti kapsamında yaptığı hizmetten Türkiye'de faydalanılmakta

olup bahse konu hizmet ihracat istisnası kapsamında değerlendirilmez. Faturanın yabancı

firma adına düzenlenmiş ve hizmet bedelinin Türkiye'ye getirilmiş olması bu durumu etkilemez.

ÖRNEK 5

Hollanda'da yerleşik bir firma Türkiye'den maden cevheri ithal etmektedir.

Türkiye'de yerleşik (A) firması da söz konusu maden cevherinin sağlanması,

kalite kontrolü, malın ihraç limanına kadar taşınması ve gemilere yüklenmesi

gibi işleri yabancı firma adına yapmaktadır.

(A) firması, bu hizmetleri ile ilgili olarak yaptığı harcamaları ve komisyon

ücretini yabancı firmaya fatura etmekte ve bedelini Türkiye' ye getirmektedir.

Yurtdışındaki firmaların, Türkiye'den ithal edecekleri mallar ile ilgili olarak,


Türkiye’den aldıkları hizmetlerden yurtdışında faydalanılmaktadır.

Bu nedenle, (A) firmasının yaptığı bu hizmet, hizmet ihracatı istisnası kapsamında değerlendirilir.

ÖRNEK 6

Irak’ta yerleşik bir firma, Irak’taki bir sulama projesini üstlenen (A) Türk firması hakkında,

(B) Türk danışmanlık firmasından yeterlik araştırması yapmasını istemiştir.

(B) danışmanlık firması, bu hizmeti ile ilgili olarak yaptığı harcamaları ve komisyon ücretini

yabancı firmaya fatura etmiş ve karşılığını döviz olarak Türkiye'ye getirmiştir.

(A) firmasının hizmetinden yurtdışında faydalanılmakta olup (B) danışmanlık firmasının

yaptığı bu hizmet, hizmet ihracatı istisnası kapsamında değerlendirilir.

ÖRNEK 7 

Türkiye'de mükellef (T) İnş. Taah. Ltd. Şti., Özbekistan’da yerleşik (X) firması ile

yaptığı anlaşma uyarınca bu firmaya Özbekistan’da inşa edilecek bir fabrikanın

inşasında kullanılmak üzere gerek kendi mülkiyetinde bulunan gerekse kiralama

yoluyla temin ettiği iş makinelerini kiralamıştır.

Bu kiraya verme hizmeti, Türkiye’de yapılan ve faydalanılan bir hizmet niteliğinde

olmadığından KDV’nin konusuna girmez. KDV’nin konusuna girmeyen bu işlem

istisna kapsamında değerlendirilmez.

ÖRNEK 8

Türkiye’de mukim (Z) firması Almanya’da mukim (Y) firması ile yapmış olduğu

sözleşme kapsamında yurtdışındaki kontörlü kredi kartı müşterilerine internet

ortamında servis, destek, danışmanlık hizmeti vermektedir. Söz konusu hizmetlere

ilişkin fatura Almanya’da mukim (Y) firması adına düzenlenmiş ve karşılığı döviz olarak

Türkiye'ye gelmiştir.

(Z) firmasının hizmetinden yurtdışında faydalanıldığından, (Y) firmasına vermiş olduğu

hizmet, hizmet ihracatı istisnası kapsamında değerlendirilir.

ÖRNEK 9

Türkiye’de mukim (A) firması ABD’de yerleşik (B) firmasından yine ABD’de

yerleşik finansal kiralama şirketi aracılığıyla 60 ay süreyle kiralamış olduğu

uçakları Türkiye’ye getirmeden Rusya’da yerleşik bir firmaya kiraya vermiştir.

Bu kiraya verme hizmeti, Türkiye’de yapılan ve faydalanılan bir hizmet niteliğinde

olmadığından KDV’nin konusuna girmez. KDV’nin konusuna girmeyen

bu işlem istisna kapsamında değerlendirilmez.

ÖRNEK 10

Türkiye’de mukim (T) havayolu firması kendisine ait uçaklarla yurtdışındaki

havayolu firmalarına kendi uçuş ekibinin denetimi ve yönetimi altında uçuş

saatine endeksli ücretlendirme yapılmak suretiyle yurtdışında uçuş hizmeti vermektedir.

(T) havayolu firmasının yurtdışındaki havayolu firmalarına yurtdışında vermiş olduğu

uçuş hizmeti KDV’nin konusuna girmediğinden hizmet ihracı kapsamında değerlendirilmez.