A.TR Belgesi Nedir?

1) A.TR Dolaşım Belgesi nedir?  

Türkiye veya Topluluk’ta serbest dolaşımda bulunan eşyanın

Türkiye-Avrupa Topluluğu gümrük birliği çerçevesinde tercihli

rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük idaresince

ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip

gümrük idaresince vize edilen belgedir. Yani, eşya AB üyesi

ülkelerden A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde gelmez ise eşyaya

3. ülkelere uygulanan vergi oranları uygulanır.

Bu belge, Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasındaki sanayi ürünleri

ve işlenmiş tarım ürünleri ticaretinde kullanılan, eşyanın Türkiye ve

Toplulukta serbest dolaşımda olduğunu gösteren ve o eşyanın

tercihli rejimden faydalanmasını sağlamaktadır.  

2) A.TR Dolaşım Belgelerine ilişkin yürürlükteki mevzuat nedir? 

A.TR Dolaşım Belgelerine ilişkin hükümler 03.09.2002 tarihli ve

24865 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2002/4616

sayılı “Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin

Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar” ile düzenlenmiştir. 

3) Hangi ülkelere yapılan ihracatta A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir? 

AB Gümrük Bölgesi ,Federal Almanya Cumhuriyeti, Fransa Cumhuriyeti,

İtalya Cumhuriyeti, Belçika Krallığı, Lüksemburg Büyük Dükalığı, Hollanda

Krallığı Danimarka Krallığı, İrlanda Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik

Krallığı, Yunanistan Cumhuriyeti, Portekiz Cumhuriyeti, İspanya Krallığı,

Avusturya Cumhuriyeti, Finlandiya Cumhuriyeti, İsveç Krallığı, Kıbrıs, Polonya,

Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, Slovenya, Litvanya, Letonya,

Estonya ve Malta’ dan oluşmaktadır. Bu ülkelerle aramızdaki ticarette tercihli

tarife uygulanmasını teminen A.TR Dolaşım belgesi düzenlenmektedir.

A.TR Dolaşım Belgesi, Türkiye’den Topluluğa veya Topluluktan Türkiye’ye

doğrudan nakledilen eşya için düzenlenir. 

4) A.TR Dolaşım Belgesi eşyanın KDV’den de muaf olmasını sağlar mı?  

A.TR Dolaşım Belgesi eşyanın gümrük vergisinden muaf tutulmasını

sağlamakta olup, eşyaya ait KDV tahsil edilmektedir. Bu durumda,

KDV matrahı eşyanın CIF kıymetidir. 

5) Hangi eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesi gerekmemektedir? 

İlgili mevzuat uyarınca yolcu beraberi eşya ve posta gönderileri

kapsamındaki eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesi gerekmemektedir.  

6) A.TR Dolaşım Belgesi almak için nereye başvurulur? 

A.TR Dolaşım Belgesi almak için TOBB’a bağlı Ticaret Odalarına başvurulmaktadır. 

7) “Serbest Dolaşımdaki Eşya” nedir? 

Tümüyle Türkiye veya Topluluk’ta elde edilmiş olan ya da tamamı

veya bir kısmı üçüncü ülkeler menşeli olup Türkiye ya da Toplulukta

ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve

resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden

yararlanmamış eşyadır. 

8) “Serbest Dolaşım” ve “Menşe” kavramları arasındaki fark nedir? 

Her ne kadar tamamıyla Türkiye'de elde edilmiş, dolayısıyla,

Türk menşeli olan eşya doğal olarak serbest dolaşımda olsada,

her Türk menşei kazanmış eşya, serbest dolaşımda olmayabilir.


Örneğin, dahilde işleme rejimi kapsamında vergileri kısmen veya

hiç ödenmeden. ithal edilen girdilerden Türkiye'de elde edilen nihai

ürün, gördüğü işçilik ve işlemler nedeniyle Türk menşeini kazanmış

olsa dahi, bünyesine giren ve dahilde işleme rejimi kapsamında

vergileri tahsil edilmeyen girdilere ait telafi edici vergi tahsil edilmediği

sürece serbest dolaşıma girmez. 

Bu itibarla, bünyesinde serbest dolaşımda olmayan yabancı girdi

bulunan ürünler, ancak, tüm bu yabancı girdilerin vergilerinin ödenmiş

olması şartıyla serbest dolaşıma girerler ve böylece bu ürünlerin

Avrupa Topluluğuna ihracında A. TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir. 

9) AB’den ithal edilen eşyanın AB’ye İhracı Sırasında 
A.TR Dolaşım Belgesi Düzenlenebilir mi? 

Eşyanın AB’den A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde ithal edilmesi halinde,

bu belgeye istinaden eşyaya A.TR düzenlenebilecektir.

Ancak, AB’de serbest dolaşımda bulunan eşya ile birlikte bünyesinde

3. ülke menşeli girdi bulunduran eşyanın AB’ye ihraç edilmesi sırasında,

3. ülke menşeli girdilere ait telafi edici vergilerin ödenmesi şartıyla 

A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir. 

10) A.TR Dolaşım Belgelerinin İhracat sırasında
Unutulması, Yanlışlık, İhmal Gibi Nedenlerle
Düzenlenmediği veya Teknik Nedenlerle
reddedildiği durumlarda ne yapılır? 

Bu durumlarda A.TR Dolaşım Belgeleri ihracat tarihinden

sonra düzenlenebilmektedir.

Belgenin ''Sonradan Düzenlenmesi'' halinde gümrük idarelerince

ilk düzenlendikleri tarih itibariyle değil sonradan düzenlenme

tarihi itibariyle onaylanması gerekmektedir.  

11) A.TR Dolaşım Belgesinin çalınması,
kaybedilmesi veya hasar görmesi hallerinde ne yapılır? 

Bu durumlarda, ihracatçı ilgili Ticaret Odasına başvurarak sertifikanın

ikinci bir nüshasının düzenlenmesini talep edebilir.

Belgenin ''İkinci nüsha'' olarak düzenlenmesi halinde ilk düzenlenme

tarihi itibariyle onaylanması gerekmektedir. İkinci nüsha belge ilk

dolaşım belgesinin vize tarihinden itibaren geçerli sayıldığından

ve dört aylık geçerlilik süreleri ilk vize edildikleri tarihten başladığından

ikinci nüsha belgeler üzerine ilk dolaşım belgesinin vize tarihinin yazılması gerekmektedir. 

12) A.TR Dolaşım Belgeleri bir veya birden çok
 A.TR Dolaşım Belgesi ile değiştirilebilir mi? 

Türkiye ya da Toplulukta bir gümrük idaresinin kontrolü altındaki

eşyanın, tamamının ya da bir kısmının Türkiye ya da Topluluk

sınırları içinde bir yere gönderilmesi amacıyla A.TR Dolaşım Belgesinin

aslının bir ya da bir çok A.TR Dolaşım Belgesiyle değiştirebilmesi mümkündür. 

13) A.TR Dolaşım Belgeleri hangi süre
içerisinde gümrük idaresine ibraz edilmelidir? 

Genel kural olarak, A.TR Dolaşım Belgesinin, ihracatçı ülke

gümrük idaresince vize edildiği tarihten itibaren dört ay içerisinde

ithalatçı ülke gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekir. 

14) A.TR Dolaşım Belgeleri düzenlenmesinde
“basitleştirilmiş usul”den yararlanılabilir mi? 

Müsteşarlıkça “Onaylanmış İhracatçı” yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişilere,

Ticaret Odaları tarafından düzenlenip, gümrük idaresine vize işlemi için

ibraz zorunluluğu olmadan, A.TR Dolaşım Belgeleri düzenleme yetkisi verilebilmektedir.

15) A.TR Dolaşım Belgelerinin “sonradan kontrolü” nasıl gerçekleştirilir?  

İthalatçı ülke gümrük idaresi, ihracatçı ülke gümrük idaresince verilen 

A.TR Dolaşım Belgelerinin gerçekliği veya eşyaya ilişkin bilgilerin doğruluğu

hakkında makul bir şüphesi olduğunda veya sondaj usulü ile A.TR Dolaşım

Belgelerinin sonradan kontrolünü talep edebilir. 

Sonradan kontrol talebinde bulunan ithalatçı ülke gümrük idaresinin,

kontrol sonucundan en geç on ay içerisinde haberdar edilmesi gerekmektedir. 

16) A.TR Dolaşım Belgesini düzenleyen firma
ile faturayı düzenleyen firma farklı olabilir mi? 

İhracata konu eşyaya ait faturayı düzenleyen firma ile

 A.TR Dolaşım Belgesini düzenleyen firmanın faklı olması

mümkündür. Eşyaya ait belgeler ile eşyanın uyumluluk arzetmesi

ve mevzuata aykırı başka bir durum olmaması kaydıyla,

bu şekilde düzenlenmiş Dolaşım Belgesi geçerli bir belge olarak kabul edilmektedir.  

17) İthalatçı firmanın bulunduğu ülke ile fiilen
ithalatın yapıldığı ülkenin faklı olması durumunda 
A.TR Dolaşım Belgesi hangi ülke dikkate alınarak düzenlenecektir? 

İthalatçı firmanın bulunduğu ülke değil, doğrudan eşyanın gönderildiği

ülke esas alınarak belge düzenlenmesi gerekmektedir. 

18 ) İki adet orijinal A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi? 

İki adet orijinal Dolaşım Belgesi düzenlenmesi mümkün değildir.

 A.TR Dolaşım Belgelerinin “sonradan verilme” gibi istisnai haller

hariç olmak üzere, ithalat işlemleri esnasında gümrük beyannamesi

ekinde gümrük idarelerine ibraz edilmesi gerekmektedir. Türk Parasının

Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar çerçevesinde ithalata ait bilgi

ve belgelerin bankalarca da istenebilmesi mümkündür, ancak bu husus

iki adet orijinal Dolaşım Belgesi düzenlenmesini gerektirmemektedir. 

19) Tasfiyelik hale gelmiş ve ihale yoluyla satılmış olan
eşyaya A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi? 

4458 sayılı Gümrük Kanununun 178 nci maddesine istinaden

03.01.2001 tarihli ve 24276 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak

yürürlüğe giren “Tasfiye Tüzüğü”nün “Eşyanın Bedelinin Tespiti”

başlıklı 6 ncı maddesinin (a) fıkrasında “Tasfiye edilebilir hale

gelmiş olan eşyanın bedelinin tespitinde gümrüklenmiş değeri

esas alınır…” denilmektedir. Aynı Tüzüğün “Tanımlar” başlıklı

2 nci maddesinin (e) fıkrasında “eşyanın gümrüklenmiş değeri”

ifadesi “eşyanın Gümrük Kanununun 23-31 inci maddelerine göre

hesaplanacak gümrük kıymetine gümrüklerce alınan vergi, resim ve

fonların eklenmesiyle bulunacak değer” şeklinde tanımlanmıştır.

Bu itibarla, tasfiyelik hale gelmiş eşyanın gümrük vergileri ödenmiş

ve serbest dolaşıma girmiş olduğundan mevzuata aykırı başkaca bir

husus bulunmaması halinde söz konusu eşyaya A.TR Dolaşım Belgesi

düzenlenmesi mümkündür. 

20) A.TR Dolaşım Belgesi ile Menşe Şahadetnamesi düzenlenebilir mi? 

Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği çerçevesinde

eşyanın serbest dolaşım statüsünü tevsiken A.TR Dolaşım Belgesi

ibraz edilmesi halinde, ithalata konu eşyanın gerçek menşeini belirleme

konusunda ciddi ve somut gerekçelere dayanan tereddütlerin bulunması

ve kesinlikle gerekli olması durumu saklı kalmak kaydıyla,

menşe şahadetnamesi aranmamaktadır. 

21) A.TR Dolaşım Belgelerinin 8 no.lu 
gözlemler bölümüne hangi ibareler yazılabilir? 

Belgenin 8 no.lu hanesine yalnızca “Sonradan Verilmiştir”

ve “İkinci Nüsha” ibareleri yazılabilir. Belgenin “İkinci Nüsha”

olarak düzenlenmesi halinde ilk Dolaşım Belgesinin seri no

ve tarihi de 8 no.lu haneye yazılmalıdır. AB’den Türkiye’ye

yapılan ihracatlarda ihracatçı ülke tarafından kullanılan

basitleştirilmiş usul seçeneğine göre 8 no.lu kutuya

“Basitleştirilmiş Usul” ibaresi de yazılabilmektedir.

Bu haneye “The goods are of Turkish Origin” gibi

eşyanın menşeine ilişkin herhangi bir ibare yazılmaması gerekmektedir. 

22) “Onaylanmış Kişi” statü belgesine sahip
firmanın Şubesi A.TR Dolaşım Belgesi düzenleyebilir mi? 

“Onaylanmış Kişi” statü belgesine sahip firmaların aynı unvan

ve sorumluluğu altındaki Şubelerince aynı yetki numarasına

istinaden Türkiye Gümrük Bölgesinde serbest dolaşım

hakkını kazanmış eşya için Dolaşım Belgesi düzenleyebilmektedir. 

23) Serbest Bölgelerdeki eşya için
 A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi? 

Serbest bölgelerden AB’ye ihraç edilmek istenilen

eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmek

istenilmesi halinde, Ön Statü Belgesinin gümrük

idaresi ve ilgili Odaya ibraz edilmesi kaydıyla

Dolaşım Belgesi düzenlenebilmektedir.

Eşyanın Türkiye’deki serbest bölgelerden Türkiye

Gümrük Bölgesine getirilmesi veya Türkiye’den serbest

bölgeye geri gitmesi halinde eşyanın Türkiye Gümrük

Bölgesinde serbest dolaşım hakkını kazanmış olduğunu

kanıtlamak amacıyla Statü Belgesi kullanılmaktadır. 

24) Kullanılmış eşyanın ihracatında A.TR Dolaşım
Belgesi düzenlenmesi için gerekli belgeler temin
edilemediğinde ne şekilde işlem yapılmaktadır? 

Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2004/11 sayılı Genelgesine

göre, A.TR Dolaşım Belgelerinin vize edilmesi için

dolaşım belgesi kapsamı eşyanın temin ediliş belgeleri,

üçüncü ülke menşeli girdi kullanılmış ise giriş beyannameleri,

telafi edici vergi söz konusu ise tahsil edildiğine ilişkin gümrük

vezne alındıları, üretici firmanın kapasite raporu gibi tevsik edici

belgelerin temin edilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, 

A.TR Dolaşım Belgelerinin Ticaret Odalarınca düzenlenmesi ve

gümrük idarelerince vize edilmesine yönelik talepler eşyanın

geçmiş yıllarda satın alınmış olması halinde Mali Müşavirliklerce

Onaylı envanter kayıtlarının, cari yıl içinde satın alınmış olması halinde

ise işletmenin yevmiye defterinde kayıtlı bulunduğu sayfanın yine

Mali Müşavirliklerce onaylı fotokopisinin ibrazı şartıyla karşılanmaktadır. 

25) “Eşyanın tanımı”nın A.TR Dolaşım Belgesinin
10 no.lu sütununa sığdırılamaması durumunda nasıl işlem yapılır? 

Bu eşya için ikinci bir A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmektedir. 

26) Elle doldurulan A.TR Dolaşım Belgelerinin
büyük harf kullanımı zorunlu mudur? 

Türkiye ile AT Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına

İlişkin Esaslar Hakkında Bakanlar Kurulu Kararının 6 (b) maddesinde

geçen “büyük matbaa harfleri” ifadesi “okunaklı matbaa harfleri”

olarak değerlendirilmekte olup, mevzuata aykırı başkaca bir husus

bulunmaması halinde Dolaşım Belgelerinin küçük matbaa harfleri ile

doldurulmuş olması belgenin reddi için bir gerekçe teşkil etmemektedir.

Etiketler:ATR belgesi nedir,A.TR belgesi nereden alınır,atr belgesi nasıl düzenlenir,atr belgesi için gerekli evraklar,
a.tr dolaşım belgesi nereden alınır,a.tr dolaşım belgesi örneği,A.TR Movement Certificate,dolaşım belgeleri