İhracatta Alternatif Finansman Araçları

ETİKETLER:ihracatta finansman araçları,forfaiting nedir,finansal kiralama nedir,leasing nedir,factoring nedir

A- FACTORING (Genel Alacak Devir ve Satımı İşlemi)

Factoring, büyük miktarda kredili satışlar yapan firmaların, bu satışlardan doğan alacak haklarının "factor" veya "factoring şirketi"

olarak adlandırılan finansal kuruluşlar tarafından satın alınması esasına

dayanan bir finansal faaliyettir. Bir başka ifade ile vadeli alacakların vadesinden önce nakde çevrilmesi işlemi olarak tanımlanabilir.

FACTORING İŞLEMİNİN AŞAMALARI

1. Alıcı, satıcıya siparişini iletir.

2. Satıcı, faktoring şirketine alıcı ile ilgili bilgileri aktarır.

3. Faktoring şirketi alıcının kredibilitesi ile ilgili çalışmaları yapar. Tahsis ettiği limit ve-şartlarını satıcıya bildirir.

4. Satıcı ve alıcı bir satış sözleşmesi imzalarlar.

5. Satıcı, malları ile ilgili faturayı alıcıya gönderir.

6. Satıcı, alıcıya gönderdiği faturanın bir kopyasını faktorig şirketine gönderir.

7. Faktoring şirketi anlaşılan oranlar çerçevesinde satıcıya ön ödeme yapar.

8. Vade tarihinde faktoring şirketi fatura meblağını alıcıdan tahsil eder.

9. Faktoring şirketi fatura bakiyesini satıcıya öder.

FACTORİNG İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ

• Factoring işleminin konusunu, tüketim malları, kısa vadeli yatırım malları ve hizmet edimleri oluşturur.

• Factoring'in konusunu 30-180 gün arasındaki alacaklar oluşturmaktadır..

• Factoring'de genelde kural olarak alacağın % 80-90'ı finanse edilmektedir.

• Factoring, faturaya bağlı alacaklar için geçerli bir işlemdir.

• Factoring işlemiyle factoring şirketi; müşterinin (ihracatçının) hem nakit sağlayan finansmancısı, hem borçluların defterini tutan muhasebecisi ve

hem de alacağını tahsil edememesinin riskini üstlenen teminat verenidir.

• Factoring işleminin firmaya (ihracatçıya) bir maliyeti vardır. Bu maliyet, müşterinin ödeyeceği faiz, komisyon ve harçlardan oluşmaktadır.

• Bir factoring anlaşması ile factor;

* Satıcı firmanın yaptığı kredili satışlarla ilgili her türlü muhasebe kayıtlarının tutulması,

* Kredili satışlardan doğan alacakların vadesinde tahsili için araştırma yapılması,

* Alacakların tahsil edilememesi halinde doğacak kayıpların tam olarak karşılanması,

* Satıcı firmaya kredili satış tutarının belirli bir oranında kredi verilmesi,

* Varolan ve potansiyel müşterilerin mali durumları hakkında bilgi toplanması,

* Firmalar için piyasa araştırması yapılması,

gibi fonksiyonlar üstlenmektedir.

B- FİNANSAL KİRALAMA (LEASING)

Leasing ya da finansal kiralama, bir yatırım malının mülkiyeti leasing şirketinde kalarak, belirli bir kira karşılığında,

kullanım hakkının kiracıya verilmesi ve yapılan sözleşmede belirlenen değer üzerinden sözleşme

süresi sonunda mülkiyetin kiracıya geçmesini sağlayan finansman yöntemidir.

Leasing işlemine yatırımcı, leasing şirketi ve üretici/satıcı işletme olmak üzere üç taraf katılmaktadır.

LEASING İŞLEMİNİN AŞAMALARI

1. Kiracı gereksinim duyduğu yatırım malını ya da ekipmanı seçer ve karar verir,

2. Kiralama şirketine başvurur,

3. Kiralama şirketi gerekli gördüğü araştırmaları yapar, leasing sözleşmesi imzalanır. "Finansal Kiralama Sözleşmesi",

kiralayanın (lessor), kiracının (lessee) talebi ve seçimi üzerine üçüncü kişiden satın aldığı veya başka suretle temin

ettiği bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere ve belli bir süre feshedilmemek şartı ile kira bedeli karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören bir sözleşmedir.

4. Satıcı firma ile satış sözleşmesi (bakım ve satış sonrası hizmetler de dahil) yapılarak ekipman kiracıya teslim edilir.

5. Kiracı sözleşmede belirlenen şartlar ve süreyle kira öder, süre sonunda yapılan anlaşmaya bağlı olarak leasing sona erdirilir.

LEASING İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ

• Leasing'in özünü bir malın kullanımının devri oluşturmaktadır.

• Leasing temelde sermaye birikiminin yetersiz olduğu ülkelerde yatırıma yönelik finansman ihtiyacı için bir çözüm oluşturmaktadır.

• Leasing şirketleri yatırımlara orta ve uzun vadeli finansman sağlayan kredi kurumlarıdır. Yatırımcı finansal kiralama ile vergi avantajları da sağlayabilmektedir.

• Leasing ile sağlanan mal firmanın mülkiyetinde olmadığından, bilançoda da görünmeyeceğinden firmanın öz kaynak/borç oranı yüksek olacak, bu da firmanın kredibilitesini yükseltecektir.

• Finansal Kiralama Kanunu'na göre her türlü taşınır ve taşınmaz mal leasing konusu olabilir. Ancak, patent hakkı, fikri ve sınai haklar ile bilgisayar yazılımı gibi maddi olmayan konular için leasing yapılamamaktadır.

• Leasing konusu malın bağımsız ve üzerinden amortisman ayrılabilen bir özellik taşıması gerekmektedir. Buna göre hammadde veya aramalı niteliğinde bulunan ve kullanıldığında tüm özelliklerini yitiren mallar da leasing konusu yapılamamaktadır.

• Yatırım projesinin tümü bu yolla finanse edilebildiği gibi, yatırım malının satın alma bedeli dışında kalan nakliye, vergi, montaj giderleri gibi maliyete yansıyan masraflarda bu kapsamda karşılanabilmektedir.

• Leasing (kiralama) bir kredi değildir. Bu nedenle bilançonun pasifinde yer almadığından borç/özkaynak oranını etkilemez.

• KDV avantajı sağlayarak maliyetleri azaltmaktadır.

C- FORFAITING

Forfaiting işlemi, ihracatçıya rücu (başvurma) hakkı olmaksızın ihracattan doğan alacakların satın alınmasıdır. Böylece ihracatçı,

forfaiting işlemiyle tahsil edilmeme riski ve tahsil yükümlülüğü de bankaya ait

olmak üzere alacağını peşin para karşılığı satmasıdır.

Mal ve hizmet ihracatından doğan ileri bir tarihte vadesi gelecek bir alacağın, daha önce bu hakkı elinde bulunduranlara başvurma hakkı olmaksızın satın alınması işlemidir.

Forfaiting işleminin konusu orta vadeli alacaklar olup, iskonto miktarı çıkarıldıktan sonra alacağın nominal değeri finanse edilmektedir.

FORFAITING İŞLEMİNİN AŞAMALARI

1. Forfaiting şartlı kredili satış sözleşmesi yapılır.

2. Forfaiting için aracılık talimatı verilir.

3. İthalatçı hakkında bilgi alınır ve ihracatçı hakkında bilgi verilir.

a) Sözleşme için kesin şartların teklifi,

b) Forfaiting şartlarının ihracatçıya bildirilmesi isteği,

4. Forfaiting'in kesin şartları ve teklifi ihracatçıya bildirilir.

5. İthalatçı forfaiting garantisi için ithalatçı bankadan aval istenir.

6. Forfaiting şartlarına uygun banka avalli poliçe ihracatçıya gönderilir.

7. Forfaiting vesaiki ibraz edilir.

8. Forfaiting kuruluşlarına (forfaiter) vesaikin ibrazı yapılır.

9. Aval veren bankanın ödeme gücünün forfaiter tarafından kontrolü yapılır.

10. Forfaiting masrafları düşüldükten sonra kalan miktarların ödenmesi yapılır.

11. İskonto edilmiş forfaiting miktarının ihracatçıya ödenmesi gerekir.

12. Poliçelerin tekrar satışı ile fon temin edilebilir.

13. Vadesi gelen poliçelerin ibrazı yapılır.

14. İthalatçının ödememesi durumunda aval veren bankadan tazmini yapılır.

FORFAITING İŞLEMİNİN ÖZELLİKLERİ

• Forfaiting işleminde, satıcı poliçeyi forfaiting kuruluşuna satarak tüm tahsilat riskinden kurtulmakta ve belli bir maliyet karşılığı poliçesini iskonto ettirmektedir.

• Forfaiting işlemi daha çok yatırım malları için kullanılan bir finansman tekniği olarak tanınmasına rağmen

günümüzde tüketim mallarının finansmanına yönelik işlemlerde de kullanılmaktadır.

• Forfaiting işleminin ihracatçıya en büyük avantajı, iskonto faizinin forfaiter ile anlaşılan oran üzerinden işlem süresince sabit olarak tahakkuk ettirilmesidir.

• Factoring, leasing ve forfaiting işlemlerini yapan özel finans kurumlarının ihracatçı firmalara ihraç kaydıyla mal teslimleri KDV mevzuatında yer alan tecil-terkin

uygulamasından yararlandırılmaktadır.

• Forfaiting'de vade 3 aydan başlayıp 10 yıla kadar uzanmakta olup, süresi ürüne, ihracat veya ithalat yapılan ülkeye ve ekonomik koşullara gore belirlenir.

• Forfaiting işleminde, sözleşme yapılmamaktadır.

• Poliçe/bono ve vadeli akredetif karşılığı işlem yapılmaktadır.

• Akreditif veya vesaik mukabili işlemlerde uygulanmaktadır.

• Forfaiting işleminin başlıca dezavantajı, sağlanan tüm avantajlara ve risklerin üstlenmesine bağlı olarak maliyetlerin nisbeten artmasıdır.

İhracatçı, kredili mal ya da hizmet satışı sonucunda aldığı ve bankaca garanti edilmiş poliçe ya da bonoyu başvuru hakkı olmaksızın

bir bankaya iskonto ettirerek, kredili satışını anında paraya çevirmektedir.

İthalatçı belirli bir tarihte mal bedelini aval veya garanti veren bankaya ödemektedir. Forfaiting işlemine giren, alacak hakkını

satın alan banka da vade bitiminde ticari senetleri, aval veren ya da ödemeyi

garanti eden bankaya sunarak, senet tutarını tahsil etmektedir.