Bu terim satıcının, malın kararlaştırılan varış yerine kadar taşınması için gerekli navlunu ödediği
anlamına gelir. Malın yitik ve hasarına ait rizikolarla birlikte taşıyıcıya teslimden itibaren doğabilecek
ek masraflar, malların taşıyıcının nezaretine verilmesinden itibaren satıcıdan alıcıya geçer. Taşıyıcı bir taşıma sözleşmesinde demir, kara, deniz, hava, içsu taşımacılığı yada bunların birleşmesi
sonucu ortaya çıkan taşımacılık işlemini üstlenen kimsedir.
"Taşıma ücreti ödenmiş olarak..." terimi, malların belirlenen varış yerine taşınmasında navlunun
satıcı tarafından ödendiğini anlatır. Malların taşıyıcıya aktarılmasından sonra mallarla ilgili kayıp ve
hasar riski, ayrıca bu teslim işleminden sonra meydana gelebilecek olayların yarattığı bütün ek
masraflar satıcıdan alıcının üzerine geçer.
"Taşıyıcı ", bir taşıma sözleşmesi çerçevesinde malların demiryolu, karayolu, denizyolu, havayolu,
nehir ya da bunlardan bazılarının birarada kullanılmasıyla taşınması işlemini bizzat üzerine alan ya
da bunu sağlama taahhüdünde bulunan herhangi bir şahsı tanımlar.
Eğer malların belirlenen varış yerine ulaştırılması için birbiri ardına taşıyıcılar kullanılıyorsa, malların
bunlardan ilk taşıyıcıya aktarılmasıyla birlikte risk de devredilmiş olur. CPT terimi, malların gümrük
çıkış işlemlerinin satıcı tarafından tamamlanmasını öngörür,
Bu terim, çok vasıtalı olanlar da dahil her tür taşımacılıkta kullanabilir.
A- SATICININ YAPMASI GEREKENLERA.1- Malların, sözleşmeye uygun olarak sağlanması
Malları ve faturayı ya da ona eşdeğer bir elektronik mesajı satış sözleşmesi uyarınca sağlamak; yine
sözleşme tarafından gerekli görülen başka herhangi bir belgeyi hazır bulundurmak. A.2- Lisans, yetki ve formaliteler
Kendi risk ve masraf alanına dahil olmak üzere, malların ihracı için gerekli herhangi bir izni ya da
yetkiyi almak; yine malların ihracı için gerekli bütün formaliteleri tamamlamak.
A.3- Taşıma ve sigorta sözleşmesi
a) Taşıma sözleşmesi : Masrafları kendisine ait olmak üzere, malların olağan bir rota izlenerek
mutad biçiminde belirlenen varış yerinden üzerinde anlaşmaya varılmış noktaya taşınması için
sözleşme akdetmek.
Eğer üzerinde anlaşılmış bir varış noktası yoksa ve / veya böyle bir nokta mevcut uygulamada da
belirlenmemişse, bu durumda satıcı, belirlenen varış alanı içinde böyle bir noktayı kendi amaçlarına en uygun
düşecek biçimde belirleyebilir.
b) Sigorta sözleşmesi : Yükümlülüğ yok.
A.4- Malların teslimi
Malları, belirtilen tarihte ya da öngörülen süre içerisinde belirlenen varış yerine ulaştırılmak üzere
taşıyıcıya, ya da eğer taşıma işleminde birden çok taşıma aracı söz konusu ise ilk taşıma aracına
teslim etmek. A.5- Risk devri
B.5. hükümlerine tabi olmak üzere, malların A.4. uyarınca teslim edildiği ana kadar bütün kayıp ve
hasar riskini üstlenmek.
A.6- Masrafların bölüşümü
B.6. hükümlerine tabi olmak üzere:
Mallar A.4. uyarınca teslim edilinceye kadar bunlarla ilgili bütün masrafları, ayrıca, navlunla birlikte,
ister navlunda içerilmiş olsun isterse taşıma sözleşmesinin akdi sırasında satıcı tarafından yapılmış
olsun, malların gerek yüklenişi gerekse de varış yerinde boşaltılması sırasında ortaya çıkanlar da
dahil, A.3 a)' dan doğan diğer bütün masrafları karşılamak.
İhracat işlemlerinde geçerli vergi, resim ve her türden resmi ödemelerle birlikte, gümrük çıkış
işlemleriyle ilgili bütün masrafları üstlenmek.
A.7- Alıcıya duyuru
Alıcıya, gerek malların A.4. uyarınca teslim edildiğini bildirecek, gerekse de malları teslim alma
yönünde normal olarak gerekli hazırlıkları yapabilmesine olanak tanıyacak duyuruları yapmak.
A.8- Teslimin yapıldığına dair kanıt, taşıma belgesi ya da eşdeğer elektronik mesaj
Eğer genel olarak alışılmış bir uygulama ise masrafları kendisine (satıcıya) ait olmak üzere, alıcıya
mutad nakliye belgesini sağlamak ( örneğin devri kabil bir konişmento, devri gayri kabil bir deniz
nakliye senedi, nehir taşıma belgesi, hava nakliye senedi, demiryolu konsinye formu, karayolu
konsinye formu ya da çok vasıtalı herhangi bir taşıma belgesi).
Eğer satıcı ile alıcı birbirleriyle elektronik iletişim araçları kanalından haberleşme kararına
varmışlarsa, önceki parağrafta sözü edilen belgenin yerini, onunla eş geçerlilikte bir elektronik bilgi
değişim (EDI) mesajı alabilir.
A.9- Kontrol-ambalajlama-işaretleme
Malların A.4.uyarınca teslimi açısından gerekli olan kontrol işlemleriyle (örneğin kalite kontrolü,
ölçüm, tartım, sayım ) ilgili masrafları karşılamak.
Malların, kendisi tarafından düzenlenen taşıma işlemi açısından gerekli biçimde ambalajlanması
masraflarını karşılamak (söz konusu alanda, sözleşmede tanımlanan malların ambalajsız olarak
yüklenmesi söz kunusu değilse ). Ambalajlar, gerektiği biçimde işaretlenecektir.
A.10- Diğer yükümlülükler
Alıcının talebi üzerine, risk ve masrafları da alıcıya ait olmak koşuluyla, malların ithal işlemleri
açısından, bazı durumlarda da bu malların bir başka ülkeden transit geçişi için gerekli olan, ancak,
malların sevke tabi tutulduğu ve/veya asıl çıkış kaynağı olan ülkede çıkarılan belgeleri, bunlara
eşdeğer olan elektronik mesajları edinmesinde (A.8.dekiler hariç) alıcıya yardımcı olmak.
Talep üzerine, alıcıya, sigorta işlemleri konusunda gerekli bilgiyi sağlamak.
B- ALICININ YAPMASI GEREKENLER
B.1- Mal bedelinin ödenmesi
Mal bedelini, satış sözleşmesinde belirtildiği biçimde ödemek. B.2- Lisans, yetki ve formaliteler
Risk ve masrafları kendisine ait olmak üzere, gerekli ithal iznini ya da diğer resmi yetki belgelerini
almak; malların ithali için zorunlu gümrük işlemleriyle birlikte, eğer gerekli ise, bu malların bir başka
ülkeden transit geçişini sağlayacak işlemleri tamamlamak.
B.3- Taşıma sözleşmesi
Yükümlülüğü yok.
B.4- Malların teslim alınışı
Teslim işlemi A.4. uyarınca yapılmışsa malları kabul etmek ve belirlenen varış yerinde malları
taşıyıcıdan teslim almak.
B.5- Risk devri
Mallar A.4. uyarınca kendisine teslim edildiği andan itibaren, mallarla ilgili her türlü kayıp ve hasar
riskini üstlenmek. B.7. uyarınca gerekli duyuruyu yapmaması durumunda, teslim için tesbit edilen tarihten ya da aynı
işlem için tesbit edilen sürenin bitiminden itibaren mallarla ilgili her türlü riski üstlenmek. Ancak,
bunun için,söz konusu malların özel olarak sözleşme çerçevesinde ve o amaçla tahsis edilen, başka
deyişle bu amaçla bir kenara ayrılan mallar olduğunun teşhis edilebilmesi gerekir.
B.6- Masrafların bölüşümü
A.3.a) hükümlerine tabi olmak üzere, maların A.4.uyarınca teslimi anından itibaren bunlara ilişkin
bütün masrafları karşılamak; ayrıca, eğer söz konusu ödeme ve harcamalar navluna dahil
edilmemişse ya da A.3.a) uyarınca taşıma sözleşmesi akdederken satıcı tarafından
gerçekleştirilmemişse, sonuçta boşaltma masrafları da dahil olmak üzere,malların transit halinde
seyrinden varış noktasına ulaşmasına kadar olan süreye ait bütün masraf ve ödemeleri de
üstlenmek.
Eğer alıcı B.7.uyarınca gerekli duyuruda bulunmamışsa, malların yola çıkarılış gününden ya da bu
işlem için tesbit edilen sürenin bitiminden itibaren bu mallarla ilgili olarak ortaya çıkacak hertürlü ek
masrafı da kendisi üstlenir. Ancak, bunun için, söz konusu malların özel olarak sözleşmede
çerçevesinde ve o amaçla tahsis edilen, başka bir deyişle, bu amaçla bir kenara ayrılmış mallar
olduğunun teşhis edilebilmesi gerekir.
İthalat işlemlerinde geçerli vergi, resim ve her türden resmi ödeme ile birlikte, gümrük giriş
işlemleriyle ilgili olan ve gerekliyse, bu malların bir başka ülkeden transit geçişiyle ortaya çıkan
bütün masrafları üstlenmek.
B.7- Satıcıya duyuru
Malları yola çıkarma zamanını ve/veya varış yerini belirleme hakkına sahip olduğu durumlarda,
satıcıya bu hususlarla ilgili gerekli duyuruları yapmak.
B.8- Teslimin yapıldığına dair kanıt, taşıma belgesini ya da eşdeğer elektronik mesaj
Eğer sözleşme ile uyum halindeyse, A.8.uyarınca taşıma belgesini kabul etmek.
B.9- Malların denetimi
Başka türlü bir anlaşmaya varılmadığı taktirde ve işlem ihracatın gerçekleştiği ülkenin görevlilerince
zorunlu olarak yapılmıyorsa, yükleme öncesi denetim işlemlerinin masrafını karşılamak.
B.10- Diğer yükümlülükler
A.10.'da sözü edilen belgelerin ya da bunlarla eşdeğer elektronik mesajların sağlanması sırasında
ortaya çıkan bütün masraf ve ödemeleri üstlenmek; satıcının bu konuda kendisine yardım amacıyla
yaptığı bütün masrafları tazmin etmek.
|